Een baanbrekende stap in navigatie: het Australische bedrijf Q-CTRL heeft deze maand als eerste een werkend quantumnavigatiesysteem getest – en de resultaten zijn ronduit indrukwekkend.
Het systeem kreeg de naam Ironstone Opal en werkt volledig onafhankelijk van GPS. Daarnaast is het navigatiesysteem ook nog eens bestand tegen storingen en blijkt tot maar liefst 50 keer nauwkeuriger dan huidige back-upsystemen.
Tijd voor een alternatief
Wereldwijd zijn miljoenen voertuigen – van vliegtuigen tot zelfrijdende auto’s – afhankelijk van GPS voor hun locatiebepaling. Maar dat systeem is kwetsbaar: derden kunnen GPS-signalen jammen, spoofen of zelfs compleet ontoegankelijk maken. In conflictzones en bij cyberaanvallen is dat geen theoretisch risico, maar een reëel probleem.
50x nauwkeuriger
Q-CTRL’s antwoord hierop is Ironstone Opal, een compact systeem dat gebruikmaakt van quantumsensoren in combinatie met AI-software om zonder externe signalen de locatie van een object te bepalen. Het systeem leest subtiele variaties in het aardmagnetisch veld, dat op elke locatie net iets anders is – als een soort geografische vingerafdruk.
Deze aanpak is niet alleen uiterst nauwkeurig, maar ook volledig passief. In tegenstelling tot radars of communicatiesystemen zendt het geen signalen uit, waardoor andere partijen het niet kunnen opsporen of blokkeren. Ideaal voor gebruik in militaire toepassingen, drones of autonome voertuigen.
Uit praktijktests blijkt bovendien dat de positionele nauwkeurigheid tot wel 50 keer hoger ligt dan bij traditionele back-upsystemen zoals INS – een ongekende prestatie in het domein van navigatie zonder GPS.
Getest en bewezen
De technologie is inmiddels succesvol getest, zowel op de grond als in de lucht. Zelfs aan boord van een vliegtuig – waar elektromagnetische interferentie normaal gesproken een uitdaging vormt – bleek Ironstone Opal minimaal 11 keer beter te presteren dan bestaande systemen zoals Inertial Navigation Systems (INS).
Volgens de studie, gepubliceerd in arXiv, behaalde het systeem in tests een positionele nauwkeurigheid die wordt vergeleken met “het raken van de roos vanaf 1.000 meter afstand”.
Een zeldzame mijlpaal
Wat deze ontwikkeling écht bijzonder maakt, is dat dit de eerste keer is dat quantumtechnologie in een reële toepassing beter presteert dan conventionele technologie. Een zeldzame mijlpaal die bekendstaat als het bereiken van quantum advantage.
De implicaties zijn groot: militaire machten zoals Australië, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hebben al interesse getoond. Maar ook voor commerciële luchtvaart, scheepvaart, logistiek en zelfrijdende voertuigen biedt deze technologie een robuuste, veilige en nauwkeurige oplossing voor navigatie in uitdagende omstandigheden.
Navigeren met quantumtechnologie
Navigeren zonder GPS is niet langer toekomstmuziek – het is hier, het werkt, en het is nauwkeuriger dan ooit. Hoewel de technologie zich voorlopig nog in gespecialiseerde toepassingen bevindt, zoals in de luchtvaart en defensie, markeert dit een belangrijke stap richting bredere inzet in autonome systemen en misschien zelfs consumententoepassingen op termijn.
