Teake Zuidema
Het recept voor levend beton is simpel: vermeng cyanobacteriën (Synechococcus) plus hun voedsel in warm water met zand en gelatine uit de supermarkt en voilà de micro-organismen gaan keihard aan het werk. Ze absorberen CO2 voor hun fotosynthese en ze scheiden de calciumcarbonaat af waarmee de zanddeeltjes in de oplossing zich aan elkaar vasthechten en een matrix vormen.
Onderzoekers van de University of Colorado te Boulder hebben ontdekt dat ze met dank aan de cyanobacteriën groene betonblokken kunnen maken in allerlei vormen en volumes. Een kubus van 5 centimeter van het levende beton is sterk genoeg om het gewicht van een volwassen persoon te dragen. Met een blok van het formaat schoenendoos kun je serieus gaan bouwen. De onderzoekers publiceerden hun resultaten in het tijdschrift Matter.
De blokken van het levende beton bereiken hun maximale sterkte wanneer ze een aantal dagen koud worden opgeslagen in een droge ruimte. Na 30 dagen sterven de bacteriën waarna het beton zijn groene kleur verliest. Wanneer men echter eerder de helft van zo’n blok weer in een warme, vochtige mal plaatst, dan gaat een volgende generatie bacteriën aan het werk en ontstaat weer een compleet blok. Ieder blok kan op deze wijze drie volgende generaties leveren.
Bij conventioneel beton luistert de kwaliteit van het zand behoorlijk nauw. Volgens Wil Srubar, hoofd van het onderzoeksproject in Colorado, is dit met het levende beton niet het geval. ‘De bacteriën zijn niet veeleisend wat betreft het zand,’ aldus Srubar. ‘We kunnen ook allerlei afvalmateriaal gebruiken zoals gemalen glas of gerecycled beton.’ Hij voegt er aan toe: ‘Dit is nog maar het begin, het is het fundament van een geheel nieuwe wetenschap.’
De ontwikkeling van het zogenaamde ‘Frankenstein beton’ werd mogelijk met steun van DARPA, de tak van het Amerikaanse ministerie van defensie die met subsidies de meest projecten financiert met de idee dat dit vroeger of later tot mooie technische doorbraken zal leiden. Het ministerie van defensie denkt aan futuristische toepassingen van het materiaal, zo denken ze het te kunnen gebruiken in afgelegen oorden zoals woestijnen en op andere planeten.
