Mischa Brendel
Vanwege intensieve werkzaamheden was station Zwolle eind vorige en begin deze maand niet of moeilijk bereikbaar voor veel reizigers. Eind dit jaar wordt de Hanzelijn, een treinverbinding tussen Zwolle en Lelystad en een belangrijke verbinding tussen het noorden en de Randstad, in gebruik genomen. Ook krijgt station Zwolle een vierde perron om het toenemend aantal reizigers aan te blijven kunnen. De naam van het project: ZwolleSpoort.
De verkeershinder op station Zwolle was noodzakelijk om bestaand spoor, bovenleiding, ballastgrind en perrons te verwijderen, zodat er op 31 juli vier nieuwe spoordekken ingereden konden worden. Deze spoordekken vormen tegelijkertijd het dak van de nieuwe reizigerstunnel van het station.
De werkzaamheden op station Zwolle vinden 24 uur per dag plaats, vertelt Bart Oudmaijer, projectdirecteur van hoofdaannemer Dura Vermeer. Met de geluidsoverlast valt het volgens hem erg mee: ‘Ik slaap zelf in een hotel pal tegenover het station en ik hoor ’s avonds bijna niets van de werkzaamheden die hier plaatsvinden. De meest luidruchtige werkzaamheden waren trouwens vorig jaar, toen we palen in de grond moesten heien voor de nieuwe reizigerstunnel.’ Op het station is het een komen en gaan van werklieden. Oudmaijer: ‘Ik denk dat er gemiddeld per dag zo’n tweehonderd tot driehonderd man aan het werk zijn, die elke dag nieuwe veiligheidsinstructies krijgen.’ Iemand die de veiligheidsinstructies van die dag heeft gekregen, krijgt op zijn helm een sticker in een bepaalde kleur en met een code. Op die manier is in één oogopslag te zien of iemand wel op de bouwplaats aanwezig mag zijn.
De ingereden spoordekken rusten momenteel op de eerder genoemde heipalen. De tunnelvloer en -wanden zullen pas later gestort worden. De spoordekken zijn tot 25 meter breed en hun massa varieert van circa 1.000 tot 1.400 ton. Ze zijn ter plaatse op een voorbouwlocatie gegoten in de vorm van een kuip met gebogen randen en rustten op palen, waaronder speciale transportwagens werden geplaatst. Deze reden de dekken vervolgens over een afstand van zestig meter naar hun definitieve plek over een met beton en stalen platen geplaveide weg.
De gebogen randen zorgen straks voor meer licht in de nieuwe reizigerstunnel, die zo’n veertien meter breed wordt. Er was korte tijd zelfs sprake van een tunnel van 45 meter breed, omdat er in de tunnel winkels zouden komen, maar de meerkosten hiervan bleken uiteindelijk te hoog. Een andere aanpassing om meer buitenlicht in de tunnel te laten, zijn de transparante delen in de nieuwe perronkappen.
De nieuwe reizigerstunnel zal lopen van het huidige eerste perron aan de centrumzijde van het station, tot aan het nieuwe vierde perron aan de zuidzijde. De tunnel wordt in deze richting een aantal meters verlengd, zodat deze aansluit op het busstation dat de gemeente Zwolle in de toekomst hierheen wil verplaatsen. Momenteel bevindt het busstation zich nog aan de centrumzijde. De nieuwe tunnel zal naast trappen en liften ook roltrappen krijgen.
De komende jaren zal ProRail ook een nieuw ontwerp maken van sporen, wissels en bovenleidingen op station Zwolle, vertelt Allart Maijers, projectmanager van ProRail: ‘Met minder en snellere wissels kunnen treinen sneller doorrijden en kunnen meer treinen tegelijk aankomen en vertrekken. Met het extra aantal reizigers dat we voorzien geen overbodige luxe.’ Onlangs bleek de benodigde capaciteit zelfs nog groter dan eerder aangenomen, waardoor ProRail een aantal aanpassingen aan de oorspronkelijke plannen moet doen. Maijers: ‘Maar zoals het er nu naar uitziet, zal Zwolle al die extra reizigers voor een lange tijd prima aankunnen.’
In oktober zal het station vanwege de werkzaamheden weer een weekend gesloten zijn en ook voor volgend jaar staan er nog uitgebreide werkzaamheden op de planning, al is nog niet bekend wat dat voor reizigers betekent. De nieuwe reizigerstunnel moet eind 2014 voltooid zijn; het vernieuwde station Zwolle moet medio 2015 af zijn.
