Benno Boeters
Morgen sluit de Maeslantkering. Niet omdat er storm en springtij op komst zijn, maar omdat aan het begin van het stormseizoen een ‘verificatiesluiting’ moet aantonen dat de twee sectordeuren van de kering (van elk 210 m) op enorme vakwerkarmen (240 m lengte) feilloos de Nieuwe Waterweg in te rijden zijn en op de drempel kunnen worden gezet.
Bij ons geen hoogwaterdreiging als in Houston (zie pagina 9) maar feest, compleet met fanfaremuziek en een buitenexpositie bij het Keringhuis. Want de Maeslantkering bestaat twintig jaar. De echte verjaardagdatum was 10 mei, maar in mei wordt er niet gesloten; schepen moeten zo veel mogelijk ongehinderd van en naar Rotterdam varen.
Het slotstuk van de Deltawerken is een bouwwerk om trots op te zijn. Terwijl de rampzalige overstromingen in India, Nepal, Bangladesh en Houston volop in het nieuws zijn, kunnen wij rustig gaan slapen.
Ofschoon we ons wel bewust moeten zijn van een paar levensgrote onzekerheden. Ten eerste: de Maeslantkering is in deze twee decennia slechts één keer echt gesloten: op 8 november 2007 waaide er een harde noordwester, wees de voorspelling op een peil boven de 3 m NAP en sloot de kering. Dat sluitpeil werd bijna gehaald in 2002, 2013 en 2014; de twee sectordeuren bleven toen op het nippertje in de dokken op de oevers. Met name tijdens de Sinterklaasstorm van 5 en 6 december 2013, de gevreesde combinatie van springtij en noordwesterstorm, scheelde het een haar: het peil kwam op ‘1953-hoogte’. In januari dit jaar was er ook bijna een sluiting.
Volgens Rijkswaterstaat kan de kering een vloedgolf van 5 m boven NAP aan. Maar the proof of the pudding is in the eating. RWS besloot in 2014 het sluitpeil te verlagen naar 2,60 m om de kans te vergroten dat de kering zou worden gesloten, maar tot op heden is de Noordzee niet zo hoog gekomen. Dus blijft het bij een jaarlijkse verificatiesluiting. Die geeft weliswaar een indicatie of de kering goed beweegt, de hydrauliek van het Locomobiel werkt, de deuren in de rivieropening te positioneren zijn en alle mensen netjes hun protocol volgen, maar een échte test is dat niet.
Dat is pas als meer dan 3 m water in de vorm van aanstormende golven op de gesloten kering beuken en de grote bolscharnieren van de sectordeuren de druk tijdens die storm moeten doorstaan. Ze zouden een belasting van 35.000 ton moeten kunnen hebben, maar is dat ook zo?
De actuele watersnoodrampen in Azië en Amerika wijzen bovendien op het risico van extreme neerslag. Stormen zwepen weliswaar het oceaanwater op, maar de ongehoorde regenval op land is hier de grootste boosdoener. Doet zo’n combinatie zich bij ons voor, dan zou een dichte Maeslantkering een barrière vormen om een extreme rivierwaterafvoer naar zee te geleiden. Die testcase heeft zich (ook) nog nooit voorgedaan.
