Bart Stam
Het Groningen-veld is in bijna zestig jaar veranderd van een goudmijn in een hoofdpijndossier. Herman Damveld zet de feiten en cijfers helder op een rij in zijn nieuwe boek ‘Gaswinning Groningen, een bewogen geschiedenis’.
De gaswinning houdt de gemoederen al jaren bezig, vooral in Groningen. Hier voelen niet alleen inwoners en milieuorganisaties maar ook bestuurders zich speelbal van de NAM en de regering. Zelfs nu minister Wiebes de productie van het Groningen-veld uiterlijk in 2026 wil beëindigen, weten ruim 100.000 Groningers nog altijd niet wanneer zij aan de beurt zijn voor de reeds toegezegde versteviging – of herbouw – van hun woningen.
Zelfstandig onderzoeker en publicist Herman Damveld, inwoner van de stad Groningen, wilde duidelijkheid scheppen in de schier eindeloze reeks rapporten, adviezen en ministeriële besluiten van de afgelopen jaren. Het resultaat is een gedegen boekwerk van 112 pagina’s (exclusief bronnenlijst), getiteld ‘Gaswinning Groningen, een bewogen geschiedenis.’ Daarin beschrijft Damveld chronologisch de gaswinning in Groningen, vooral sinds 2012. Op 16 augustus van dat jaar was bij Huizinge de zwaarste aardbeving tot nu toe: 3,6 op de Schaal van Richter. De auteur noemt dit het keerpunt. Maar ondanks toezeggingen van de EZ-ministers Kamp en Wiebes om de gasproductie structureel te verlagen, produceerde het Groningen-veld tussen 2012 en 2020 nog altijd 226 miljard m3. Dat resulteerde in 752 veelal lichte maar ook twee zwaardere aardbevingen van 3,4 bij Zeerijp (2018) en Westerwijtwerd (2019).
Damveld richt zich niet alleen op het grote publiek maar ook op gemeenteraadsleden en bestuurders in het winningsgebied. Daarnaast bedient hij lezers met interesse in de technisch-wetenschappelijke aspecten van de gaswinning. Zo legt de auteur, die van 1992 tot 2019 freelancer was voor TW.nl, de ligging, omvang en geologische structuur van het Groningen-veld goed uit. Ook laat hij zien dat de oorspronkelijke druk is gedaald van 350 naar 75 bar. Hierdoor klinkt de diepe ondergrond in, waardoor aardbevingen ontstaan. Ook de Schaal van Richter wordt goed beschreven.
Voorts legt Damveld uit dat het laagcalorisch aardgas uit het Groningen-veld een unieke samenstelling heeft. Import van hoogcalorisch aardgas uit bijvoorbeeld Noorwegen of Rusland kan alleen gebruikt worden door het stikstofpercentage te verhogen naar 14 %. Anders kunnen bedrijven en huishoudens hun installaties, verwarmingsketels en gasfornuizen niet meer gebruiken. Daarvoor is een nieuwe stikstoffabriek nodig bij Zuidbroek. Kosten: € 556 miljoen.
Het enige onderwerp dat ontbreekt, zijn eerdere plannen en onderzoeken om de druk in het Groningen-veld te verhogen door grootschalige injectie van CO2 of stikstof. In een toelichting zegt Damveld dat deze alternatieven te laat komen nu de aardgasproductie eindig is. Toch was het aardig geweest als de auteur deze technieken kort had beschreven.
Samenvattend: ‘Gaswinning in Groningen’ is een compleet en prettig leesbaar boek. Dit mede door de vele foto’s, grafieken en cartoons.
