Op de plek waar ooit een kolencentrale stond, draait nu de krachtigste batterij ter wereld. De Waratah Super Battery in Australië levert genoeg stroom om een miljoen huishoudens een uur lang van elektriciteit te voorzien en houdt het energienet stabiel als het spannend wordt.
Wie denkt aan batterijen, denkt al snel aan AA’tjes of een thuisaccu aan de muur. Maar in Australië gaan ze voor groot-groter-grootst. Daar is onlangs de Waratah Super Battery ingeschakeld: een kolossaal batterijproject dat niet alleen als ‘shock absorber’ fungeert voor het overbelaste elektriciteitsnet van New South Wales, maar ook symbool staat voor de wereldwijde energietransitie.
Van kolencentrale naar megabatterij
Op het terrein van de voormalige Munmorah-kolencentrale, aan de oostkust van Australië, verrijst nu een toekomstgericht energieproject. De Waratah Super Battery is gebouwd op 14 hectare en bestaat uit ruim 3.500 batterijcontainers. Het project is in handen van Akaysha Energy, een dochterbedrijf van investeringsreus BlackRock, en wordt technisch aangestuurd door het overheidsbedrijf EnergyCo.
Wanneer het project eind 2025 volledig operationeel is, zal Waratah 850 megawatt (MW) vermogen en 1.680 megawattuur (MWh) opslagcapaciteit leveren, goed voor één uur stroom voor bijna een miljoen huishoudens. Daarmee is het de krachtigste batterij ter wereld op het gebied van piekvermogen.
Stabiliteit in een wiebelig energielandschap
Australië is wereldwijd koploper op het gebied van zonne-energie per hoofd van de bevolking. Maar die groei brengt ook uitdagingen met zich mee: een overvloed aan zonnestroom midden op de dag en piekvraag in de avonduren zorgen voor grillige netbelasting. Tel daarbij op dat steeds meer kolencentrales de komende jaren sluiten – en de noodzaak voor stabiele back-upsystemen wordt duidelijk.
Daar komt Waratah in beeld. De batterij is onderdeel van het System Integrity Protection Scheme (SIPS), een geavanceerd systeem dat in real time 36 hoogspanningslijnen monitort. Bij calamiteiten zoals blikseminslag of overbelasting, kan Waratah binnen seconden tot 700 MW injecteren in het net. Tegelijkertijd kan het gekoppelde opwekkers instrueren om hun productie tijdelijk te verlagen, wat essentieel is om frequentieschommelingen te voorkomen.
Volgens Transgrid, de netbeheerder die verantwoordelijk is voor het SIPS-controlesysteem, is dit het meest geavanceerde systeem in zijn soort in Australië. Er zijn upgrades uitgevoerd op 22 onderstations en vier hoogspanningslijnen om de batterij effectief te integreren.
Batterij als prijzendrukker
De voordelen zijn niet alleen technisch. Volgens deskundigen zal Waratah ook een dempend effect hebben op de elektriciteitsprijzen. De batterij maakt het namelijk mogelijk om meer goedkopere stroom (met name uit zonne-energie) efficiënt te benutten en te transporteren. Dat vermindert de behoefte aan dure noodcapaciteit en voorkomt verspilling van overtollige opwek.
Nick Carter, CEO van Akaysha Energy, benadrukt dat de batterij tijdens testrondes in de hete Australische zomer al van pas kwam. “Toen NSW te maken kreeg met een acuut stroomtekort, kon Waratah ingrijpen om het net stabiel te houden.”
Technisch hoogstandje en strategische zet
De Waratah Super Battery is niet alleen een technisch hoogstandje, maar ook een strategische zet. Door zijn enorme capaciteit en snelle responstijd dient de batterij als springplank naar een fossielvrije toekomst. Als de overige kolencentrales in de komende jaren worden gesloten, moet opslaginfrastructuur als Waratah die leemte opvangen.
Bovendien maakt de batterij het mogelijk om de bestaande netinfrastructuur efficiënter te gebruiken. “Door meer energie over de bestaande lijnen te laten stromen, kunnen we de noodzaak voor nieuwe transmissie beperken,” aldus Dylan McConnell, energieonderzoeker aan de Universiteit van New South Wales. “Dat drukt op de lange termijn ook de kosten voor consumenten.”
Batterijrevolutie in Australië
Waratah is een van de twaalf grootschalige batterijprojecten die in het afgelopen jaar zijn aangesloten op het nationale net van Australië. Volgens de Australische energiemarktwaakhond AEMO is de totale ontladingscapaciteit van batterijprojecten daarmee meer dan verdubbeld.
En dit is nog maar het begin. Grote installaties in Eraring en Liddell zijn al in aanbouw. Ook op huishoudniveau groeit de belangstelling voor batterijopslag snel, mede dankzij federale subsidies. In combinatie met de alomtegenwoordige zonnepanelen op Australische daken ontstaat zo een krachtig ecosysteem van decentrale én grootschalige opslag.
Anna Freeman van de Clean Energy Council noemt Waratah “cruciale infrastructuur” om de energietransitie mogelijk te maken. “Batterijen zoals deze zijn de meest praktische en kostenefficiënte manier om het elektriciteitsnet te vergroenen en te stabiliseren.”
