Hoe deze reactor werkt: gesmolten zout, snelle neutronen en passieve veiligheid
De Stellarium, zoals het ontwerp heet, is een zogenoemde vierde-generatie snelle neutronenreactor met een gesmolten zout-brandstofmengsel. In tegenstelling tot traditionele reactoren met vaste brandstofstaven, gebruikt de Stellarium vloeibare chloridezouten die tegelijkertijd als brandstof en koelmiddel functioneren.
Deze techniek biedt grote voordelen: hogere veiligheid, eenvoudiger temperatuurregeling en een compacter ontwerp. Bovendien is het systeem passief veilig dankzij natuurlijke convectie, en heeft het vier fysieke barrières tegen lekkage — één meer dan standaardreactoren.
Gesloten brandstofcyclus en afvalverwerking in één systeem
De reactor is ontworpen om in een gesloten brandstofcyclus te werken, waarbij hij tijdens bedrijf nieuw splijtbaar materiaal aanmaakt uit eerder gebruikt afval. Deze zogeheten ‘isogeneratie’ maakt het mogelijk om langdurig te draaien zonder nieuwe brandstof toe te voegen.
Daarbij maakt de reactor gebruik van snelle neutronen, die in staat zijn om langlevende radioactieve isotopen – zoals neptunium en americium – af te breken of om te zetten in minder gevaarlijke vormen. Dit proces, transmutatie genoemd, is cruciaal in de claim van Stellaria: dat hun reactor meer radioactief afval opruimt dan hij genereert. Zo wordt kernafval niet langer een eindstation, maar een grondstof.
Belangrijkste ontwerpkenmerken van de Stellarium:
- Gesmolten zout als vloeibare brandstof en koelmiddel
- Snelle neutronen voor transmutatie van kernafval
- Gesloten splijtstofcyclus met isogeneratie
- Passieve koeling via natuurlijke convectie
- Vier fysieke containmentlagen
- Levensduur van >20 jaar zonder bijvullen
Energiezekerheid voor industriële toepassingen
Met een energiedichtheid die volgens Stellaria tot 70 miljoen keer groter is dan die van lithium-ionbatterijen, kan één reactor 400.000 mensen van continue stroom voorzien. Dat maakt het systeem bij uitstek geschikt voor elektro-intensieve sectoren zoals staal, chemie of datacenters, die stabiele energie nodig hebben tegen voorspelbare kosten.
Investeerders als At One Ventures en Supernova Invest zien het potentieel en roemen het lage kapitaalsbeslag (CAPEX), de schaalbaarheid en de intrinsieke veiligheid. “Stellaria pakt de technische en economische knelpunten van kernenergie aan”, aldus investeerder Laurie Menoud.
Van lab naar praktijk: demonstrator en vergunningen
De volgende stap is het aanvragen van een Demande d’Autorisation de Création (DAC) voor een Base Nucléaire Installatie (INB). Parallel werkt Stellaria aan een industriële demonstrator om de prestaties van het ontwerp in praktijkomstandigheden te valideren.
De uitbreiding van het team in Grenoble en nauwe samenwerking met onder meer Schneider Electric, Technip Energies en Exergon moeten het ontwerp richting grootschalige toepassing brengen. Exergon-partner Giuseppe Sangiovanni noemt het project “een kans om te voldoen aan de groeiende vraag naar dispatchable, koolstofarme energie”.
Kernafval als brandstof: dit is waarom het werkt
De kern van het ontwerp is het vermogen om kernafval écht te gebruiken als brandstof. Waar traditionele reactoren vooral afval produceren dat duizenden jaren moet worden opgeslagen, keert de Stellarium die logica om. Door afval te bewerken, te verbranden en opnieuw te benutten, zou de nucleaire sector voor het eerst kunnen bijdragen aan afvalvermindering in plaats van -accumulatie.
Voor landen met bestaande voorraden hoogradioactief afval biedt dit een aantrekkelijk perspectief: hergebruik zonder de noodzaak van eindopslag op de ultralange termijn.
