Waar ooit een kerncentrale draaide, komt binnenkort een van de grootste batterij-opslagsystemen van Duitsland. Het Zuid-Duitse Philippsburg – lang een strategische energiehub dankzij zijn kernreactoren – wordt opnieuw een spil in het Duitse energienetwerk. Ditmaal met duurzame technologie.
Energiebedrijf EnBW heeft plannen onthuld voor een batterijopslagfaciliteit met een vermogen van 400 megawatt en een opslagcapaciteit van 800 megawattuur. Genoeg om dagelijks ongeveer 100.000 huishoudens van elektriciteit te voorzien. De locatie is bewust gekozen: het voormalige terrein van de kerncentrale biedt niet alleen ruimte, maar ook een strategisch voordeel door de nabijheid van een nieuw onderstation en de Ultranet-hoogspanningslijn.
De batterij zal overtollige stroom van zonne- en windparken opslaan wanneer er een overschot is, en terugleveren aan het net wanneer vraag en aanbod niet op elkaar aansluiten. Dat is essentieel in een energiesysteem dat steeds meer leunt op wisselvallige bronnen zoals wind en zon.
Slimme combinatie: batterij en waterstofklaar gas
De batterijopslag in Philippsburg staat niet op zichzelf. Volgens EnBW-directielid Peter Heydecker maakt het deel uit van een tweesporenbeleid. Naast de batterij komen er ook zogenaamde waterstof-ready gascentrales. Deze kunnen worden ingezet tijdens langere periodes van lage duurzame energieproductie – bijvoorbeeld bij wekenlange windstilte of sombere winterdagen.
De batterijen zijn bedoeld voor korte pieken en dalen, zoals een zonnige middag waarop de zonnepanelen meer leveren dan het net aankan. De gascentrales – nu nog deels op aardgas, straks op groene waterstof – moeten de langdurige gaten dichten in het aanbod.
Heydecker stelt: “De flexibiliteit die ons systeem nodig heeft, komt uit die combinatie. Batterijen voor de korte termijn, gascentrales voor de lange.”
Tactische locatie voor netbalans
Philippsburg ligt op een knooppunt van het Duitse elektriciteitsnetwerk. De nabijgelegen Ultranet-verbinding transporteert windenergie uit het noorden naar het zuiden van Duitsland, waar de industrie draait. Door een grootschalige batterij op deze plek te bouwen, kan overtollige windstroom efficiënt worden opgeslagen en later weer worden gebruikt wanneer de productie afneemt of de vraag piekt.
Burgemeester Stefan Martus benadrukt het belang voor de regio: “Philippsburg is al een halve eeuw een cruciale energieplek in Duitsland. En we zetten die rol voort – nu als ankerpunt voor duurzame energieopslag.”
Nog niet in beton gegoten
Hoewel de plannen concreet zijn uitgewerkt, is de bouw nog niet definitief. EnBW moet nog een formeel investeringsbesluit nemen en een bouwvergunning verkrijgen. Als dat proces volgens plan verloopt, kan het opslagsysteem midden 2027 operationeel zijn.
De geplande batterijopslag past binnen een bredere Europese trend, waarbij voormalige fossiele of nucleaire locaties worden omgevormd tot hubs voor de energietransitie. Het hergebruik van bestaande infrastructuur, gecombineerd met nieuwe technologieën, maakt de omslag naar een flexibel en veerkrachtig elektriciteitsnet realistischer – en sneller uitvoerbaar.
