Thomas van de Sandt
- 2e ERC Advanced Grant
- € 2,5 miljoen voor 5 jaar
Bionanowetenschapper Cees Dekker van de TU Delft heeft voor de tweede keer een ERC Advanced Grant ontvangen van de European Research Council, voor zijn onderzoek naar kunstmatige celdeling. Hij krijgt € 2,5 miljoen voor een vijfjarig onderzoeksproject dat de eerste aanzet moet leveren voor het ‘bottom up’ bouwen van kunstmatige cellen.
Het onderzoeksteam zal proberen om de celdeling van E. coli-bacteriën op een versimpelde manier na te doen met liposomen – zeepbelachtige blaasjes. Daarbij trekt een eiwitring rondom de cel zich samen, waardoor twee nieuwe cellen ontstaan. ‘Wij willen weten hoe dat mechanisch precies werkt en hoe je de eiwitring in het midden van de cel krijgt, iets dat bij E. coli heel precies gebeurt’, aldus Dekker.
Zijn onderzoeksgroep volgt daarbij drie onderzoekspaden. De eerste is het bestuderen van celdeling in E. coli-bacteriën met een bijzondere vorm, zoals driehoeken of rechthoeken. In een binnenkort in Nature Nanotechnology te verschijnen artikelen beschrijven de Delftse nanowetenschappers hoe ze de bacteriën in deze vormen kunnen laten groeien. Daarnaast kijkt men in gecontroleerde ‘nanokamertjes’ welke rol de verschillende eiwitten die betrokken zijn bij de celdeling spelen. Als laatste ontwikkelt de groep van Dekker een soort lab-on-a-chip, waarin de kunstmatige splitsing van het liposoom kan worden opgewekt.
‘Na vijf jaar willen we die kunstmatige celdeling voor elkaar hebben gekregen en de eerste stapjes hebben gezet voor het bottom up bouwen van kunstmatige cellen’, vertelt Dekker, die overigens nog niet direct praktische plannen heeft met dergelijke kunstmatige cellen. ‘Ons hoofddoel is het verkrijgen van fundamentele inzichten in de werking van celdeling en de definitie van leven. Natuurlijk zijn er ook applicaties te bedenken. Liposomen worden nu al gebruikt voor drug delivery, dat kan wellicht nog efficiënter. En als je inzicht hebt in hoe bacteriën delen, kun je ook iets bedenken om dat te verstoren en zo in de toekomst wellicht hele nieuwe soorten antibiotica ontwikkelen.’
Dekker is niet de enige bètawetenschapper die de afgelopen week goed nieuws kreeg vanuit Europa. Ook. Ook Hans Clevers en Frank Holstege (beide Universiteit Utrecht), Huub op den Camp (Radboud Universiteit), Albert van den Berg (UT) en Eus van Someren (VU) kregen de bevestigingsbrief voor hun ERC Advanced Grant vorige week binnen.
Nederland blijft het bij het binnenhalen van Europese onderzoekssubsidies goed doen, zo bevestigde Eurocommissaris Carlos Moedas, toen hij een maand geleden op bezoek was in Amsterdam. Science Guide tekende uit zijn mond op: ‘Nederland is een groot voorbeeld voor Europa, ik zal even wat cijfers geven. We zijn nu bezig met een programma van € 18 miljard. Alleen de beste onderzoekers krijgen projecten gefinancierd. Nederland is een land met zestien miljoen inwoners en krijgt € 3 miljard uit dat fonds. Dat is verbazingwekkend voor een land van die omvang. Jullie land heeft meer dan driehonderd ERC-Grants. Dat is het beste van het beste.’
