Thomas van de Sandt
Volgens Greenpeace is ‘de kans op een olieramp bij oliewinning in het Noordpoolgebied 75 %’. Zonder enige kanttekening poneert de milieuorganisatie dit getal in een reactie op het nieuws dat Shell exploratieboringen mag gaan uitvoeren in de Chukchi Zee, daarmee suggererend dat het zo goed als zeker mis zal gaan bij deze boringen. Van Greenpeace mogen we nu veertig dagen niet bij Shell tanken.
Gelukkig is die 75 % zo absurd hoog dat direct duidelijk is dat we deze waarschuwing niet zo serieus hoeven te nemen. Toch maar even nakijken. Het blijkt te gaan om een passage uit een eerder rapport van het Bureau of Ocean Energy Management (BOEM), dezelfde organisatie die nu de exploratieplannen van Shell heeft goedgekeurd.
Na publicatie van het rapport in februari kon dit getal al op zoveel media-aandacht rekenen dat het BOEM zich genoodzaakt zag een vraag-en-antwoord-formulier uit te geven om één en ander toe te lichten. Het gaat namelijk niet om de kans dat het bij de proefboringen van Shell misgaat, die acht het BOEM juist bijzonder klein. Het gaat om een hypothetisch scenario waarin gedurende 77 jaar met acht boorplatforms en 500 putten zo’n 4,3 miljard vaten olie uit de grond worden gehaald, het maximum als alle belangen van oliemaatschappijen in de Chukchi Zee volledig benut worden. De kans dat in dat scenario zich minstens één olielek voordoet met het equivalant van meer dan 1.000 vaten schat het BOEM op 75 %. Ter vergelijking: bij de ramp met de Deepwater Horizon stroomden 3,19 miljoen vaten olie de zee in.
Hoewel het hier dus met nadruk gaat om schattingen, is duidelijk dat bij grootschalige en langdurige oliewinning in het Noodpoolgebied de kans op milieuschade reëel is, iets om voor de toekomst rekening mee te houden. Echter, voor de beoordeling van de huidige exploratiemissie van Shell is deze risicoschatting volledig nutteloos.
Die kanttekenening van het BOEM moet Greenpeace, als het zichzelf serieus neemt, hebben gelezen. Waarom dan toch deze informatie achterhouden? Is de boodschap soms niet sterk genoeg als je je gewoon bij de feiten houdt? Word je serieuzer genomen als je niet gehinderd door enige kennis moord en brand schreeuwt? Door mij in ieder geval niet.
Voor de duidelijkheid, ik ben geen voorstander van boren in het Noordpoolgebied. Het lijkt mij geen goede zaak om koste wat het kost alle laatste restjes olie uit de aardkorst te persen, waar risico’s moeilijk zijn in te schatten en de omgeving kwetsbaar is. Bovendien willen we wereldwijd juist het gebruik van fossiele brandstoffen beperken om klimaatverandering tegen te gaan, dus mogelijk boor je zelfs reserves aan die je nooit kunt opgebruiken.
Neemt niet weg dat de retoriek van partijen als Greenpeace mij niet aanstaat. Door het bewust eenzijdig presenteren van informatie zet je jezelf buitenspel voor een principiële discussie over het al dan niet boren in het Noordpoolgebied.
