Mark van der Heijden
Niet eerder ontving het Europees Octrooibureau (EOB) zoveel octrooiaanvragen als in 2021. Uit de octrooi-index 2021 van het EOB blijkt dat er dat jaar 188.600 aanvragen zijn ingediend, een stijging van 4,5% ten opzichte van het jaar daarvoor. Het aantal Nederlandse aanvragen steeg met 3,1% tot 6581.
Het is voor het eerst na twee jaar van dalingen dat het aantal Nederlandse octrooiaanvragen is gestegen. De stijging is bovendien hoger dan het Europees gemiddelde van 2,7%. Nederland is daarmee het op twee na grootste land van de EU (na Duitsland en Frankrijk) qua aantallen octrooiaanvragen en staat achtste in de ranglijst van alle landen.
Philips bleef in 2021 Nederlands meest actieve aanvrager van Europese octrooien. Eerdere onderdelen van het Brabantse concern, Signify, ASML en NXP Semiconductors, staan ook in de top 5 van grootste Nederlandse aanvragers. Philips was ook de grootste octrooiaanvrager van alle bedrijven in medische technologie (gestegen van nr. 3 in 2020), vóór Medtronic en Johnson & Johnson uit de Verenigde Staten.
Afgemeten aan octrooiaanvragen per stad is Eindhoven, de bakermat van Philips, de op twee na grootste van Europa, alleen overtroffen door München en Parijs. Door ook hoge scores van Bergen op Zoom en Veldhoven is Noord-Brabant de leidende Nederlandse regio in octrooiaanvragen, goed voor meer dan de helft van alle Nederlandse aanvragen (51,4%).
Er vond in 2021 binnen Europa een hausse aan aanvragen op het gebied van digitale en gezondheidstechnologieën plaats. Digitale communicatie (15.400 aanvragen, +9,4% ten opzichte van 2020) heeft medische technologie (15.321 aanvragen +0,8%) nipt ingehaald als het gebied met het grootste aantal Europese octrooiaanvragen.
Corona lijkt effect te hebben gehad op het type aanvragen. Onderzoekers waren heel actief in de farmaceutische sector (9026 aanvragen, +6,9%) en de biotechnologie (7611 aanvragen, +6,6%). Dat wijst op een hoog innovatieniveau op het gebied van vaccins en andere gebieden van de gezondheidszorg.
De groei van het aantal octrooiaanvragen bij het EOB in 2021 werd vooral aangewakkerd door aanvragen uit China (16.665 aanvragen, +24%) en de VS (46.533 aanvragen, +5,2%). De octrooiaanvragen van landen buiten de EU groeien sneller dan van landen binnen de EU. Dit komt doordat meer spelers buiten Europa, en met name die uit Azië, hun uitvindingen op de Europese markt proberen te beschermen.
In Europa vielen de stijgingen in Scandinavië op: Zweden (+12,0%), Finland (+11,2%), Denemarken (+9,2%). De drie landen zijn bovendien alle terug te vinden tussen plaats 10 (Zweden) en 15 (Finland) van de ranglijst.
Huawei was in 2021 (net als in 2019) de belangrijkste octrooiaanvrager bij het EOB, gevolgd door de leider van 2020, Samsung, en LG. Een op de vijf octrooiaanvragen uit Europa is afkomstig van een individuele uitvinder of een kleine of middelgrote onderneming (minder dan 250 werknemers).