Nederland staat op de derde plaats in Europa met het aantal aanvragen van octrooien op waterstoftechnologieën. Tussen 2011 en 2020 kwam 3% van alle wereldwijde octrooien op deze technologie uit Nederland. Alleen Duitsland (11%) en Frankrijk (6%) bleven Nederland voor.
Nederland behoort tot de toonaangevende landen in Europa op het gebied van innovatieve waterstoftechnologieën (productie, opslag, distributie, transformatie en eindgebruik). Dat blijkt uit een nieuwe gezamenlijke studie naar octrooien op waterstoftechnologie van het Europees Octrooibureau (EOB) en het Internationaal Energieagentschap (IEA). Italië en Denemarken volgen na Nederland met beide 1,4% aandeel in de octrooiaanvragen.
De EU loopt met 28% voorop bij de aanvraag van octrooien in relatie tot waterstof, gevolgd door Japan (24%) en de VS (20%). Terwijl de octrooiaanvraag op waterstoftechnologieën in Europa en Japan de afgelopen tien jaar groeide, daalde deze in de VS. De internationale octrooi-activiteit bleef bescheiden in Zuid-Korea en China, maar neemt toe.
In totaal werden in die jaren 446 octrooien met betrekking tot waterstoftechnologie in Nederland aangevraagd. Bijna twee derde daarvan, 283, hebben betrekking op de productie van waterstof; goed voor een wereldwijd aandeel van 4%. Vooral elektrolyse als productiemethode wordt populair. Het aantal aanvragen nam met 18,2% toe in de periode tussen 2011 en 2020. 60% van de Nederlandse octrooien op waterstofproductie betreft nu een groene technologie.
Start-ups
De grootste Nederlandse octrooi-aanvragers op waterstoftechnologieën zijn Shell (63 internationale octrooien in de periode van 2011 tot 2020), gevolgd door de grootste petrochemische onderneming van het Midden-Oosten Sabic (39; via hun in Nederland gevestigde activiteiten) en Philips (22). De belangrijkste Nederlandse clusters voor waterstofinnovatie zijn Amsterdam (89 internationale patenten), Den Haag (74) en Eindhoven (38).
Uit de studie van EOB en IEA blijkt ook dat meer dan de helft van de 10 miljard dollar aan durfkapitaalinvesteringen in waterstofbedrijven in de periode 2011-2020 naar start-ups met octrooien ging, ondanks dat deze bedrijven minder dan een derde van de start-ups bekend bij EOB en IEA uitmaken.
In Nederland vragen 10 start-ups actief octrooien aan op waterstoftechnologieën. Voorbeelden daarvan zijn: Battolyser uit Schiedam dat een geïntegreerde batterij en elektrolyser ontwikkelt; Gidara Energy uit Nootdorp dat zich richt op hernieuwbare brandstoffen; en HyET Hydrogen uit Arnhem dat bouwt aan de eerste elektrochemische waterstofprocessor.
Van de vele potentiële eindgebruikstoepassingen van waterstof is de automobielsector al lang het centrum voor wereldwijde innovatie, en octrooiaanvragen in deze sector blijven groeien, voornamelijk afkomstig van Japan. Dezelfde dynamiek is nog niet zichtbaar in andere toepassingen voor eindgebruik.
