Lennart Kik
Royal Smals heeft een vergunning aangevraagd om te starten met zandwinning in het IJsselmeer. De baggeraar is van plan een werkeiland aan te leggen waar het zand klaar wordt gemaakt voor levering aan de industrie. Smals wil de komende dertig jaar zo’n 2 miljoen ton zand per jaar winnen.
Het winnen van zand en het daaruit produceren van hoogwaardige bouwgrondstoffen is zeer kapitaalsintensief. Projecten hebben daarom een aanzienlijke omvang en een lange looptijd”‘, schrijft de baggeraar uit Cuijk op de website. Door uit te gaan van een projectomvang van 250 ha, waarvan 217 ha daadwerkelijk ontgrond wordt, is het mogelijk om minimaal dertig jaar zand te winnen. De locatie bevindt zich op 5,5 ‘km uit de Friese kust en 7 km buiten de Noordoostpolder.
Met geologisch onderzoek heeft Smals aangetoond dat zich plaatselijk in het IJsselmeer geschikte bodemlagen bevinden voor het maken van industriezanden. In een milieueffectrapportage heeft de baggeraar de effecten van zandwinning op de natuur, de landbouw, de visserij, de watersport, de archeologie, de scheepvaart en de veiligheid onderzocht.
Johan Nooitgedagt, voorzitter van de Nederlandse Vissersbond, is not amused over de plannen.’Het is zeer wrang om mee te maken dat zo’n eiland aangelegd kan worden zonder de visserij te compenseren. De visserij heeft daar natuurlijk last van en nota bene heeft de visserij de oudste rechten. Een werkeiland en diepe zandwinning is toch een begin van een industrieterrein in een Natura 2000 gebied. Dat omliggende gemeenten en natuurorganisaties daarmee akkoord gaan is bizar’, aldus Nooitgedacht.
Smals heeft gekozen voor een cirkelvormige winput in het IJsselmeer. Hiermee wordt ingespeeld op een zo nuttig mogelijk gebruik van ruimte én een zo laag mogelijk energiegebruik door de winzuiger. Het geschikte zand komt tot op grote diepte voor. Technisch is het volgens de baggeraar goed mogelijk om tot 60 m diep zand te winnen.
Het opgezogen zand wordt bewerkt in een zandverwerkingsinstallatie om geschikt te maken voor de betonindustrie. Door deze bewerking uit te voeren op een nog aan te leggen werkeiland van 7 ha, is er voldoende opslagruimte en een stabiele ondergrond beschikbaar. ‘De impact van het eiland op de weidse omgeving van het IJsselmeer moet zo beperkt mogelijk blijven’, stelt Smals. ‘Daarom wordt aan het werkeiland al bij de aanleg ruimte toegevoegd voor landschappelijke inpassing.’