Het Brabantse VDL lijkt zich op een opmerkelijke nieuwe markt te begeven: die van militaire drones. In samenwerking met het Zwitserse bedrijf Destinus zou VDL betrokken zijn bij de productie van geavanceerde onbemande straaljagers, bedoeld voor het Nederlandse leger. De exacte details blijven echter nog in nevelen gehuld, want zowel VDL als het ministerie van Defensie houden de lippen stijf op elkaar. Toch lijkt er steeds meer bewijs te zijn dat Limburg binnenkort een belangrijke rol gaat spelen in de productie van hightech militaire luchtvaartuigen.
De eerste signalen over een mogelijke samenwerking tussen VDL en Destinus kwamen via het Financieele Dagblad, dat op basis van gesprekken met insiders meldde dat de productie van deze drones zou plaatsvinden in de voormalige Nedcar-fabriek in Born. Destinus bevestigde dat het samenwerkt met VDL, maar VDL zelf wil het nieuws niet bevestigen noch ontkennen. Ook Defensie houdt de kaken op elkaar.
De mogelijke samenwerking past binnen een bredere ontwikkeling: het Nederlandse ministerie van Defensie heeft eerder aangekondigd miljarden euro’s te willen investeren in drones. Sindsdien wordt er druk gespeculeerd over welke bedrijven deze lucratieve contracten in de wacht gaan slepen. De keuze voor VDL zou niet onlogisch zijn; het bedrijf heeft veel ervaring met hoogwaardige industriële productie en beschikt over de benodigde faciliteiten.
De drones: straalmotoren en hoge kosten
De drones waar het hier om gaat, zijn geen simpele verkenningsvliegtuigjes. Het gaat om onbemande straaljagers die worden aangedreven door krachtige straalmotoren. Dit maakt ze niet alleen sneller en wendbaarder dan conventionele militaire drones, maar waarschijnlijk ook veel duurder. Naar verluidt kost één zo’n drone van Destinus ongeveer 50 miljoen euro. De vraag is dan ook hoeveel van deze toestellen daadwerkelijk besteld gaan worden door Defensie.
Hoewel de productie in Nederland nog niet officieel bevestigd is, verklaarde een woordvoerder van de Nederlandse vestiging van Destinus in Hengelo dat de samenwerking met VDL al is gestart. Dit zou betekenen dat de voormalige Nedcar-fabriek, die leeg kwam te staan na het vertrek van autofabrikant BMW/Mini, een nieuwe bestemming krijgt als hightech productiefaciliteit voor defensietechnologie.
Oekraïne en internationale impact
Destinus is geen onbekende speler op de markt van militaire drones. Het bedrijf levert al onbemande straaljagers aan Oekraïne en claimt dat er meer dan duizend van deze drones via Nederland zijn betaald en gedoneerd aan het Oekraïense leger. De mogelijke Nederlandse productie van deze vliegtuigen zou dus niet alleen impact hebben op de nationale defensie, maar ook op geopolitiek niveau een rol kunnen spelen.
Opvallend is ook de achtergrond van Destinus-oprichter Mikhail Kokorich. Deze van oorsprong Russische ondernemer staat bekend als een uitgesproken tegenstander van de oorlog in Oekraïne en het regime van Vladimir Poetin. Hij heeft zelfs zijn Russische paspoort ingeleverd, wat hem een bijzondere positie geeft binnen de defensiesector.
Destinus heeft onlangs de activa van het failliete Nederlandse dronebedrijf Aerialtronics overgenomen. Dit bedrijf, dat bekend stond om zijn innovatieve technologie, zou een waardevolle aanvulling kunnen zijn op de technologische capaciteiten van Destinus en VDL. De overname komt op een moment dat de Nederlandse dronesector in de schijnwerpers staat, mede door de ambities van Defensie om fors te investeren in onbemande luchtvaartuigen.