Op de Britse nucleaire basis Coulport bij Loch Long, nabij Glasgow, is jarenlang radioactief water in zee gelekt door verouderde en slecht onderhouden leidingen. De incidenten werden jarenlang verzwegen.
Volgens rapporten van The Guardian, gebaseerd op documenten van de Schotse milieu-inspectie SEPA, waren veel van de 1.500 waterleidingen op de basis verouderd en over hun ontwerplevensduur heen toen de lekkages plaatsvonden. De lekkende leidingen lieten lage niveaus van tritium uit kernwapens in Loch Long terechtkomen.
Herhaalde incidenten en falend onderhoud
De eerste meldingen van leidingbreuken dateren uit 2010, gevolgd door nieuwe incidenten in 2019 en 2021. De lekkage in augustus 2019 deed een gebied waar kernwapens werden verwerkt zelfs overstromen. Hoewel SEPA benadrukte dat de radioactiviteit geen direct gevaar voor de volksgezondheid vormde, stelde de toezichthouder dat het vrijkomen van radioactief water onnodig was en direct verband hield met tekortschietend onderhoud.
Uit interne rapporten blijkt dat de Royal Navy trage vooruitgang boekte bij het uitvoeren van 23 beloofde verbeteracties. SEPA constateerde dat er sprake was van “een gebrek aan communicatie over de risico’s”, “gebrek aan toegangcontrole” en een algemene tekortkoming in assetmanagement.
Jarenlange geheimhouding en strijd om documenten
De lekkages kwamen aan het licht na een zes jaar durende strijd om de documenten vrij te geven. De Schotse informatiecommissaris David Hamilton bepaalde uiteindelijk dat het overgrote deel van de inspectierapporten moest worden vrijgegeven. Volgens hem bedreigden de documenten “reputaties”, niet de nationale veiligheid.
Het Ministerie van Defensie (MoD) probeerde de publicatie te vertragen met verwijzing naar nationale veiligheidszorgen, maar het bracht de rapporten uiteindelijk in augustus naar buiten.
Deskundigen schrikken van nalatigheid
David Cullen, expert kernwapens bij het Londense thinktank BASIC, noemt de herhaalde lekkages “schokkend” en de geheimhouding “schandalig”. Hij wijst op het feit dat de Royal Navy bijna 10 jaar en bijna £2 miljard investeert in infrastructuur bij Faslane en Coulport, maar desalniettemin geen adequaat assetmanagement-systeem had tot minstens 2022.
“Deze nalatige aanpak is te vaak voorkomend binnen het nucleaire programma en is direct het gevolg van gebrek aan toezicht,” zegt Cullen.
Verbeteringen en toezicht
Coulport valt buiten civiele milieuregels vanwege de militaire status, maar SEPA stelt dat de basis sinds de incidenten aanzienlijke verbeteringen heeft doorgevoerd in onderhoud en assetmanagement. Jaarlijks worden gegevens over radioactieve lozingen gepubliceerd, en volgens de toezichthouder zijn deze “niet van regulatorische zorg”.
Een woordvoerder van het MoD benadrukte dat veiligheid en secure omgang met radioactieve stoffen altijd hoogste prioriteit hebben en dat er nooit onveilige lozingen hebben plaatsgevonden.
