René Didde
Oorspronkelijk ontwikkeld als ontziltingstechniek, lijkt Memstill nu ook opgang te kunnen maken als waterzuiveringstechniek.
Zes jaar geleden werd de Memstilltechniek als concept in de markt gezet om zout zeewater te ontzilten. De techniek is een combinatie van membraanfiltratie en destillatie. Het water wordt met restwarmte opgewarmd en langs een membraan gevoerd. Door de verhoogde dampspanning verdampt zuiver water door het membraan en blijft de verontreiniging achter. Aan de andere zijde van het membraan condenseert de waterdamp tot zuiver water. ‘Door in tegenstroom te werken, kunnen we de condensatienergie benutten voor de verdamping’, zegt projectleider Wilfred Appelman van TNO Water Treatment.
Momenteel wordt Memstill als ontziltingstechniek op verschillende plaatsen ter wereld beproefd, waaronder in Singapore. Commercieel aantrekkelijk lijkt echter ook de inzetbaarheid als zuiveringstechnologie in de glastuinbouw. Ook is daar voldoende restwarmte beschikbaar uit warmtekrachtkoppeling en verwarmingsketels.
De glastuinbouw heeft de laatste jaren al voortvarend gewerkt aan sluiting van de waterkringloop. Doel is om deze in 2027 nagenoeg volledig te sluiten en daardoor ook de lozing van nutriënten op oppervlaktewater te voorkomen. In 2015 wil de sector het gebruik van bestrijdingsmiddelen halveren. Memstill lijkt ook daarvoor een geschikte techniek, zo blijkt uit de voorlopige resultaten van het project ‘waterproof’.
Bij Rozenkweker Olij in De Kwakel draait naast een ultrafiltratie/omgekeerde osmose-proefinstallatie een memstill-installatie. De voorlopige resultaten zijn veelbelovend. ‘Het gedestilleerde water dat achter uit de kas komt, is zonder problemen inzetbaar als gietwater voor in de kas’, zegt Appelman. Daardoor bespaart de rozenkweker ook op waterkosten.
TNO onderzoekt of de afgescheiden bestrijdingsmiddelen zijn te vernietigen met peroxide of met actief kool kunnen worden geadsorbeerd.
Interessant is de optie om de afgescheiden nutriënten te hergebruiken. ‘Dat kan wellicht in de rozenkassen, of in de akkerbouw’, aldus Appelman. Ook een mogelijke terugname door de kunstmestproducent wordt onderzocht.