Akoestische meting voorkomt lekkende diepwanden

Thomas van de Sandt

Het ingenieursbureau van Gemeentewerken Rotterdam heeft in een proef bij parkeergarage Kruisplein de kwaliteit van de diepwanden getest met geluid. De akoestische metingen waren zo succesvol dat ze nu worden toegepast bij de aanleg van de spoortunnel in Delft.

De proef in Rotterdam is een direct gevolg van grote lekkages in bouwkuipen de laatste jaren, zoals bij metrostation Vijzelgracht in Amsterdam, waar enkele monumentale grachtenpanden verzakten. De TU Delft startte twee projecten om de problemen met ondergrondse bouwprojecten aan te pakken: één voor de verbetering van de kwaliteit van de diepwanden, één om de kwaliteit al tijdens het storten en na uitharden van het beton nauwkeurig te kunnen meten.

 

Voor dat laatste project testte promovendus Rodriaan Spruit bij de Rotterdamse parkeergarage Kruisplein – met acht parkeerlagen tot twintig meter onder de grond de diepste parkeergarage van Nederland – drie verschillende meetmethoden; op basis van temperatuur, geluid en elektrische geleidbaarheid. De gemeente Rotterdam en aannemer Besix financierden het project. Nu op 19 april het diepste punt van de parkeergarage is bereikt, blijkt het succes van vooral de akoestische controle.

 

‘Deze methode bleek het snelst en tegen de laagste prijs mogelijk te zijn. Mede naar aanleiding van onze metingen hebben ze bij Spoorzone Delft besloten alle voegen in de oostwand van de spoortunnel met akoestische metingen te controleren’, meldt Spruit.

 

Bij de akoestische meting worden vier meetbuizen aangebracht aan de wapening rondom elke voeg in de diepwand. In één buis hangt een zender, die op verschillende hoogtes een geluidspuls van 50 kHz uitzendt. In de andere buis hangt een ontvanger. De tijd die het signaal nodig heeft om de afstand te overbruggen, is direct gekoppeld aan de dichtheid van het tussengelegen gebied. Hieruit is dus op te maken of het om goede kwaliteit beton gaat.

 

‘Je kunt hiermee veel beter de risico’s inschatten bij het ontgraven. Als je een verdachte plek vindt, kun je daar de metingen verfijnen om te kijken wat er precies mis is. Op die manier voorkom je dat je te veel kosten maakt, omdat je bijvoorbeeld gaat jetgrouten of alle voegen gaat bevriezen, terwijl dat niet bij alle voegen nodig is.’

 

Volgens de onderzoeker vallen de kosten van de akoestische controle bij de aanleg van een metrostation of een parkeergarage in het niet bij de totale projectkosten. ‘En dat terwijl de kosten als het misgaat enorm zijn. Je moet het dus eigenlijk altijd doen.’