Christian Jongeneel
- Geld vaak geen probleem
- Grote spelers onmisbaar
In principe ging Energy Fest, een van de evenement die vorige week plaatsvonden in het kader van Startup Fest Europe, over beginnende bedrijven in de energiesector. In de praktijk ging het voor een belangrijk deel over Shell, de gastheer van het feestje. Zelfs Guido Dubbeld, CFO van cosponsor Eneco, kon het niet laten zijn praatje te beginnen met door te refereren aan een krantenbericht dat Shell Eneco maar zou moeten overnemen, wilde de energiereus serieus werk maken van duurzame innovatie.
Dubbeld daagde aanwezige startups uit werk te maken van blockchains, de technologie achter de bitcoin, om voor een toekomst met talloze gebruikers en producenten van energie een gedistribueerd afrekensysteem tot stand te brengen. Dat is nodig, omdat een centrale administratie te kostbaar zou zijn om kleinschalige energieleverantie rendabel te maken.
De aftrap was op dat moment al gegeven door Yuri Sebregts, de CTO van Shell, die het belang van samenwerking schetste, omdat de uitdaging voor de energiesector zo groot is dat alle hens aan dek nodig zijn. ‘In sommige domeinen is Shell zelf ook nog een startup’, aldus Sebregts. ‘In Shell TechWorks op de campus van MIT brengen we startups bijeen om samen te werken aan nieuwe ideeën voor de industrie. Via Shell Technology Ventures investeren we in startups.’
Veel van die startups realiseren fysieke innovaties. GlassPoint Solar, bijvoorbeeld, gebruikt kassen om stoom om te wekken, die op zijn beurt ingezet wordt voor olie- en gaswinning, met name om olie te verdunnen en zo beter oppompbaar te maken.
De in kassen geproduceerde stoom van Glasspoint Solar wordt ingezet om olie te verdunnen, zodat deze gemakkelijker op te pompen is.
‘10 % van de opbrengst van een veld gaat op aan de exploitatie daarvan’, vertelde CEO Rod MacGregor van het bedrijf. ‘Dat percentage neemt alleen maar toe naarmate olievoorraden lastiger te bereiken zijn.’ GlassPoint bouwt momenteel een zonnecentrale van 1 GW in Oman.
Ook onder de startups die zich tijdens Energy Fest in wedstrijdvorm presenteerden, zaten de nodige hardware innovaties, variërend van slimmere sensoren (Innoseis) en vliegers die energie opwekken (Kite Power Solutions) tot zonnecontainers (Masar) en een methode om afgevangen CO2 in te zetten om olie uit de grond te halen (TriGen Energy).
Het leeuwendeel van de startups richtte zich echter op ict-oplossingen. We4Sea, bijvoorbeeld, presenteerde een platform dat grote hoeveelheden data over weer, stroming en wind verzamelt om het brandstofverbruik van zeeschepen in kaart te brengen en verbeteringen te suggereren. De makers claimen besparingen tot 20 % – significant aangezien meer dan de helft van de rederijkosten uit brandstof bestaan.
Semiotic Labs zet sensoren en kunstmatige intelligentie in om de onderhoudsstaat van productiefaciliteiten in kaart te brengen. Het tijdig signaleren van versleten onderdelen voorkomt dat de productie stilgelegd moet worden door een plotselinge fout. Opvallend was dat beide startups niet zozeer op zoek zijn naar geld, als wel naar praktijkpartners om hun software mee uit te testen.
Ook bij Shell zelf staat big data hoog op de agenda. Sebregts: ‘Wij rekenen natuurlijk al heel lang aan seismische gegevens. Inmiddels zijn we bijvoorbeeld in staat onder zoutlagen te kijken. Op basis van ct-scans van rotsmateriaal zijn we in staat rekenmodellen op te stellen van gedrag in de ondergrond dat we vroeger alleen experimenteel konden vaststellen.’
In gesprek met de meeste startups bleek dat het vinden van geld voor de ontwikkeling van technologie niet zozeer het probleem is voor startups in de energiesector. De grootste bottleneck is het vinden van een partner die bereid is de technologie in de praktijk te toetsen – niet verwonderlijk gezien de grote bedragen die bij projecten in de sector komen kijken. Een innovatie die niet helemaal doet wat ze moet doen kan tijdens de praktijktest veel meer geld kosten dan in de veilige omgeving van het lab.
Het verklaart ook waarom grote bedrijven als Shell centraal blijven staan in een wereld die veel van startups verwacht. Zonder de begeleiding en ondersteuning van de energiereus zou bijvoorbeeld het stoomproducerende kassencomplex van GlassPoint nooit tot stand zijn gekomen.
