AMS zoekt naar symmetrie in heelal

Mischa Brendel

Bij het ter perse gaan van deze krant, stond de lancering van een van de belangrijkste onderzoeksinstrumenten op het gebied van astrofysica gepland voor aanstaande maandag: de Alpha Magnetic Spectrometer (AMS-02). Het meetinstrument wordt door de Endeavour – tevens de laatste reis van deze spaceshuttle – naar het International Space Station gebracht.

Eenmaal geïnstalleerd gaat de AMS-02 op zoek naar antimaterie en donkere materie, twee typen materie die veel kunnen vertellen over de ontstaansgeschiedenis en de samenstelling van het heelal.

 

Tijdens de Big Bang zou evenveel materie als antimaterie zijn ontstaan, wat een zogenaamd symmetrisch heelal oplevert. Tot op heden is er echter nooit antimaterie gedetecteerd. De AMS-02 gaat hier met verfijnder instrumenten naar speuren.

 

Ook gaat het instrument op zoek naar zogenaamde donkere materie. Deze vorm van materie, waarvan de wetenschap geen idee heeft hoe het eruit ziet, wordt verondersteld te bestaan om geobserveerde baanbewegingen van sterren en sterrenstelsels te kunnen verklaren op een manier die aansluit bij de zwaartekrachttheorie.

 

De AMS-02 weegt bijna zeven ton en is circa vier meter hoog. Het instrument gebruikt een krachtige magneet om geladen deeltjes van kosmische straling richting de detectoren af te buigen. De AMS-02 ‘ziet’ op deze wijze zo’n tweeduizend deeltjes per seconde.

 

Vanwege de magneet is ook Cern bij het project betrokken. In Zwitserland wordt met de grootste deeltjesversneller ter wereld ook onderzoek verricht naar donkere materie en antimaterie. In juni wordt bij Cern het Payload Operation Centre van het AMS-project in gebruik genomen, van waaruit wetenschappers de detector besturen en de data ontvangen.