Mischa Brendel
- Internationaal project
- € 15 miljoen beschikbaar
Het Nederlandse instituut voor radioastronomie ASTRON gaat leiding geven aan een internationaal project dat de uitdagingen van het verwerken van big data binnen de Europese astronomie te lijf gaat.
Voor het project, dat de fantasievolle naam ASTERICS (Astronomy ESFRI and Research Infrastructure Cluster) draagt, is € 15 miljoen beschikbaar gesteld. Het moet een oplossing aandragen voor de enorme hoeveelheden data die nu al, maar vooral met de voltooiing van een aantal telescopen in de toekomst, geproduceerd zullen worden door de astronomie. De financiering van dit project is mogelijk gemaakt door het EU-programma Horizon 2020.
ASTRON voert het project samen met 22 Europese partnerinstituten uit; € 4,3 miljoen komt beschikbaar voor de deelnemende instituten in Nederland. Naast ASTRON zijn dit JIVE, de Vrije Universiteit Amsterdam, de Universiteit van Amsterdam, Nikhef en SURFnet.
Verschillende faciliteiten ondersteunen het ASTERICS-project. Daaronder bevinden zich de meeste grote, aansprekende projecten van dit moment: de European Extremely Large Telescope (E-ELT), een optische en infraroodtelescoop die momenteel in Chili wordt gebouwd en in 2024 in werking moet treden, de Square Kilometre Array (SKA), een radiotelescoop die momenteel wordt gebouwd in Australië en in Zuid-Afrika en vanaf 2023 data moet gaan leveren, de Cherenkov Telescope Array (CTA), een nog te bouwen dubbellocatie-observatorium in Chili en Namibië dat hoogenergetische gammastralen uit de ruimte moet gaan onderzoeken, en KM3NeT, een telescoop op drie locaties op de bodem van de Middellandse Zee gericht op het waarnemen van neutrino’s.
Een van de uitdagingen die ASTERICS op moet lossen, is het verdelen van atomische tijd over langeafstandkabelnetwerken. Voor veel astronomische metingen moet de tijd met nanosecondeprecisie worden bijgehouden om de nauwkeurigheid van deze metingen te waarborgen. Verder richt het project zich vooral op het opslaan, overbrengen en analyseren van grote hoeveelheden data.