Benno Boeters
De bouwsector gaat een revolutie ontketenen. Sinds eind maart ligt er een 84 pagina’s tellende Bouwagenda op tafel, vol met aankondigingen van grote veranderingen.
Vijftig vertegenwoordigers uit de bouwwereld hebben onder leiding van oud-VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes een plan van aanpak opgesteld. ‘Nooit eerder zaten zoveel betrokken partijen in een sfeer van vertrouwen en commitment met elkaar om tafel.’ De betrokken partijen beloven een ‘Bouwsector 3.0’ en een ’enorme innovatiegolf’. Dat belooft wat, wij spitsen de oren.
Lees verder onder de video.
Hoe gebeurt dat? Alle partijen in de keten gaan samenwerken aan een optimaal maatschappelijk resultaat, belooft de taskforce van de Bouwagenda. Klinkt daadkrachtig, maar nog niet revolutionair. ‘Met deze aanpak (samenwerken) verwachten we een spectaculaire productiviteitssprong te realiseren, waarbij we de voor ons liggende opgaven tegen 30 % lagere kosten kunnen uitvoeren.’ Dat is nogal een ambitie. Wie gaat ervoor zorgen dat dat ook echt gaat geschieden? Daarvoor is er dus de taskforce Bouwagenda, die is aangesteld ‘om hierin te motiveren, leiding en sturing te geven, te faciliteren, te organiseren, aan te jagen, te verbinden en de institutionele voorwaarden te scheppen.’
Grote woorden; we bladeren verder. Termen als ‘kwaliteits- en schaalsprong’, ‘toekomstbestendig’, ‘totaal andere manier van denken’, ‘mondiale voortrekkersrol’, ‘gouden driehoek’…. De ambities en doelen doen ons naar adem snakken, maar hoe wil de bouwsector dit dan voor elkaar krijgen?
Eens kijken bij de roadmap voor de woningcorporaties. Onder het kopje ‘urgent’ staat: ‘Een veilige, betaalbare, gezonde en comfortabele plek om te wonen is belangrijk’; een dooddoener die het revolutionaire vuur niet echt aanwakkert.
Het is even doorbijten, maar dan stuiten we zowaar op één aanbeveling die hout snijdt. De bouwsector pleit voor inzet van een substantieel deel van de Verhuurderheffing om die verduurzaming/energieneutraliteit te financieren. Dus dan zouden woningcorporaties niet meer dat geld in de rijkskas hoeven te storten, maar kunnen ze dat gericht inzetten voor isolatie en hernieuwbare energie. Geen revolutionair idee, daar hadden we al lang een begin mee kunnen maken en datzelfde geldt eigenlijk voor alle doelstellingen die in de roadmaps worden genoemd.
De echte kwestie is: waarom is de bouwsector zo behoudend, niet-vernieuwend, achterblijvend in productiviteit en werkt deze niet goed samen? En waarom zou deze Bouwagenda daar nu een enorme verandering – een revolutie – in teweegbrengen? Het stellen van doelen is niet zo moeilijk. Zoals ‘een miljoen nieuwe energieneutrale woningen in 2030’. Dat zijn er dus 77.000 per jaar, vanaf nu. Ter vergelijking: in 2016 zijn er 54.000 nieuwe woningen gereedgekomen, blijkt uit cijfers van het CBS.
De taskforce heeft de Bouwagenda precies op tijd gepresenteerd, net voordat politici in Den Haag aan de kabinetsformatie begonnen. Er zit ook een flink prijskaartje aan deze agenda: € 7 miljard. Een toekomstig kabinet doet er goed aan keiharde en realistische prestatieafspraken met de bouw te maken, voordat dat geld wordt overgemaakt.
