Advertorial Damen
Inzetten op energiezuinigheid en verlaging van de kosten zijn de grote thema’s voor volgend jaar, denkt Damen Shipyards Group. Het bedrijf blijft structureel fors inzetten op R&D, hopend dat partners daarin zullen meegaan.
Omdat haar markt verspreid is over verschillende niches en in vele landen, kan Damen conjuncturele fluctuaties relatief eenvoudig opvangen. Wanneer het in de ene markt slecht gaat, zoals op dit moment in de olie-industrie, zijn er altijd wel andere markten waarin groei te realiseren valt om teruglopende orders elders te compenseren. Dat vergt wel van het bedrijf dat het op vele fronten alert blijft.
Peter van Terwisga, Director Research Damen Shipyards Group, kan dan ook vele voorbeelden noemen van strategische projecten die bedoeld zijn om in de voorhoede mee te blijven doen. ‘Eerder dit jaar is op onze Roemeense werf de eerste hybride Ecoliner van stapel gelopen. De combinatie van elektrische en gasgebaseerde aandrijving vermindert de emissies nog verder ten opzichte van eerdere Ecoliners. Daarnaast is hij uitgerust met de Van der Velden FlexTunnel, die alleen bij het varen met geringe diepgang wordt uitgeklapt – en dus niet voor weerstand zorgt bij grotere diepgang. De luchtsmering zorgt voor nog eens vijftien procent minder brandstofverbruik.’
‘Dit jaar zag ook het debuut van de BlueTec, een drijvend platform waarmee getijde-energie op te wekken valt, dat voortkomt uit een samenwerkingsproject met Bluewater, Damen, Tocardo, Schottel en elf andere Nederlandse bedrijven. Het is bedoeld om op afgelegen locaties zoals eilanden in de Pacific betrouwbaar energie te kunnen leveren. Anderen zijn hier ook mee bezig, maar wij hebben het eerste commercieel rendabele platform geleverd. Een andere nieuwe markt die we verkennen is die van aquaculturen. Het kweken van vis gebeurt steeds verder uit de kust en dat vraagt om gespecialiseerde vaartuigen.’
‘We zetten bovendien volop in op shore support, de communicatie tussen het schip en de wal’, gaat Van Terwisga verder. ‘Dat doen we om meerdere redenen. Ten eerste kunnen we onze services verbeteren, bijvoorbeeld doordat we preciezer kunnen zien wanneer onderhoud nodig is, en operationele adviezen geven. Optimale prestaties van een schip hangen tenslotte af van de wijze van gebruik. Daarnaast zijn gegevens uit de operationele fase van een schip van onschatbaar belang voor de doorontwikkeling van het ontwerp. Op termijn zullen we bovendien steeds meer op afstand bestuurde en zelfs autonome schepen zien. Daarvoor moeten we weten of de datacommunicatie zelf betrouwbaar is.’
Big data is één van de beleidslijnen in de strategische onderzoeksagenda van Damen. Daarop staan daarnaast als vanouds lagere emissies, hogere veiligheid en betere controleerbaarheid van schepen. Een ander kennisgebied dat boven de diverse marktniches uitstijgt is materialen, met name op het gebied van composieten.
De trend op dat vlak is naar steeds langere schepen. Als immers reddingsschepen, die onder extreme omstandigheden complexe operaties moeten uitvoeren, er beter van worden, waarom dan geen andere? Het valt niet uit te sluiten dat zelfs mijnenjagers van zeventig meter lang uit composiet opgetrokken kunnen worden, al zal daar nog veel onderzoek aan moeten voorafgaan.
Van Terwisga: ‘Schepen waar we in geloven, bouwen we, ook als er nog geen klant voor is. Die lef hebben we altijd getoond – en met succes. Op deze basis hebben we momenteel drie nieuwe typen schepen in aanbouw, waaronder een hotelschip, een zogenaamd ‘Walk2Work’ schip.’
Die innovatie realiseert Damen niet alleen, maar doorgaans in samenwerking met partners, zoals de Noorse Bellona Foundation, die zich richt op technologie voor klimaatoplossingen, en het Vamos Project, een Europees programma voor duurzame mijnbouw onder water.
Van Terwisga: ‘Een bijzondere relatie onderhouden we met de TU Delft. We hebben in gezamenlijkheid de bijlboeg ontwikkeld, die voor ons een groot commercieel succes geworden is. Voor ieder schip dat we verkopen storten we nog altijd een bedrag in het ‘bijlboegfonds’, waaruit de TU bijvoorbeeld nieuwe faciliteiten kan betalen. Dat is tenslotte ook in ons belang, niet alleen vanwege het onderzoek dat plaatsvindt, maar ook om de mensen die er worden opgeleid. Het tekort aan technisch geschoolden in Nederland blijft onverminderd groot.’
Net als op haar markten blijft Damen ook scherp op haar samenwerkingsverbanden, stelt Van Terwisga. ‘De maritieme sector is bijvoorbeeld altijd heel actief geweest op de fundamentele onderzoeksagenda in het kader van het topsectorenbeleid. Daarbij bestaat steeds een soms oneigenlijk spanningsveld tussen het door nieuwsgierigheid en door commercie gedreven onderzoek, die overigens beide essentieel zijn. Mijn indruk, als ik kijk naar de zogeheten readiness levels van onderzoeksvoorstellen, is dat de balans aan het verschuiven is in de richting van nieuwsgierigheid gedreven programma’s. Iets meer aandacht voor de doelstellingen van de industrie zou wel mogen.’
In Europees verband werkt Damen samen met meer dan zeventig partijen aan het programma ‘Vessels for the future’. Van Terwisga: ‘Helaas wil de Europese Commissie dat programma niet dezelfde status geven als vergelijkbare initiatieven op het gebied van automobiliteit, spoor en luchtvaart. Dat is een gemiste kans.’
Als het gaat om Europese doelen op het terrein van transport en milieu heeft de scheepvaart immers ook een cruciale rol te spelen. Daarvan getuigt onder meer de hybride Ecoliner, die ontwikkeld werd met het oog op het LNG masterplan, een grootschalige Europese inspanning om de binnenvaart zowel goedkoper als duurzamer te maken. Strategisch bedrijfsbelang en overheidsbelang vallen vaak samen.
