Mark van der Heijden
Chemisch bedrijf Dow heeft zijn plannen voor een duurzame productie gepresenteerd. In 3 stappen wordt de uitstoot van CO2 in 2050 naar 0 teruggebracht. “Elektrisch kraken is de holy grail, met groene energie kunnen we CO2-uitstoot volledig vermijden.”
Al meer dan 50 jaar is Amerikaanse chemiebedrijf Dow actief in Nederland. Het bedrijf telt hier ongeveer 4000 medewerkers. De vestiging in Terneuzen is met 17 fabrieken de op één na grootste productielocatie van Dow wereldwijd. Research, productie en alle commerciële activiteiten vinden in Nederland plaats. Dow produceert een brede range aan grondstoffen voor andere producten: voor plastics, lijmen, isolatiemateriaal, matrassen, enzovoort.
De vestiging in Terneuzen is de voorbeeld-locatie voor de wereldwijde transitie van Dow naar een organisatie die in 2050 CO2-neutraal hoopt te zijn. “Dow is 125 jaar geleden begonnen als Amerikaans bedrijf”, zegt Anton van Beek, president Dow West-Europa. “Als je al 125 jaar bestaat moet je je relevantie elk 10 tot 20 jaar laten zien. Dat betekent nu de CO2 naar nul brengen en circulariteit creëren.”
Het bedrijf heeft daarvoor een plan in drie fases ontwikkeld; het Multi Generation Plan. In de eerste fase wordt een waterstoffabriek gebouwd waarbij het restgas methaan, brandstof voor de krakers, ontdaan van koolstof. Methaan wordt omgezet in CO2 en waterstof. De overgebleven waterstof wordt hergebruikt als CO2-vrije brandstof voor de kraker.
Het CO2 wordt tijdelijk afgevangen, afgevoerd en opgeslagen (tot fase 3). Daarmee is in 2025 de uitstoot van CO2 met 1,4 miljoen ton gedaald, een afname van 35%. Dit is equivalent aan 300.000 auto’s, of wel 7% van de CO2-vermindering op die de Nederlandse industrie zich voor 2030 ten doel heeft gesteld.
In fase 2, die loopt tot 2030, worden de gasturbines vervangen door elektrische drivers. Met de inzet van het vrijgekomen waterstof levert dit 0,3 miljoen ton extra besparing op de CO2-uitstoot op. Zo is 42,5% van de huidige uitstoot bespaard.
De grote klap volgt in fase 3 wanneer een nog nieuwe technologie zal worden toegepast: elektrisch kraken. De CO2-uitstoot komt hiermee bijna op 0. Bovendien blijft er door het aandrijven van de kraker door elektriciteit waterstof over. Deze kan in de eigen productieprocessen worden ingezet of worden geleverd aan industriële partners.
De hitte nodig voor kraken is ook elektrisch te realiseren, de benodigde vermogensdichtheid nog niet. Wel heeft Dow hebben “duidelijke ideeën” over elektrisch kraken mogelijk te maken. “Dat wordt in proefinstallaties getest”, zegt Kees Biesheuvel, Technology Innovation Manager Dow Benelux. “Als de technologie zijn robuustheid op industriële schaal heeft bewezen, gaan we grote installaties vervangen.”
“Elektrisch kraken is de holy grail, met groene energie kunnen we CO2-uitstoot volledig vermijden”, vult Van Beek aan. “Met TNO, Shell en Institute for Sustainable Process Technology (ISPT) kunnen we elektrisch kraken uitvinden. Die samenwerking is bijzonder, want het geeft aan dat we vandaag de dag dat niet meer alleen kunnen. De tijd is te kort, de efforts te groot.”
Samenwerking
Om de stap naar elektrificering tot een succes te maken is samenwerking nodig, zegt Biesheuvel. Voor het elektrisch kraken bijvoorbeeld is een vermogen van ongeveer 1,5 gigawatt (GW) nodig, drie keer de capaciteit van kerncentrale Borssele. “Afstemming met de overheid, samenleving netbeheerder Tennet en de energieleverancier is daarom van groot belang. Als we overstappen naar elektriciteit is het belangrijk dat de elektriciteit beschikbaar is. We draaien 365 dagen per jaar, 24 uur per dag.”
Dow verwacht dat het Multi Generation Plan zal bijdragen aan de werkgelegenheid in Zeeland. Alleen al bij Dow, de grootste werkgever in deze provincie, en toeleveranciers komen er 10% extra banen bij (300-400 vaste banen). Daar bovenop komen nog eens 3500 tot 4000 tijdelijke banen, waarmee dit een verdubbeling betreft.
Dow wil de leidende rol nemen, besluit Biesheuvel. “Dow zit al meer dan 50 jaar in Nederland en hebben alles in handen om ook de komende 50 jaar succesvol te kunnen zijn. We kunnen in Nederland verduurzamen in een tempo waarmee we hoop geven aan de samenleving.”