De productie van de Cutter Suction Dredgers is, net als een groot deel van het portfolio van Damen, zoveel mogelijk gestandaardiseerd. Damen kreeg van een Australische klant, Mineral Technologies, daarop de vraag of er ook een elektrisch aangedreven snijkopzuiger beschikbaar is. ‘Voor het milieu is dat een heel interessante manier van aandrijving’, zegt Olivier Marcus, product director Dredging bij Damen Shipyards.
‘Met de baggerleiding heeft een zuiger altijd al verbinding met de kant. Over die leiding is het heel eenvoudig om een elektrakabel te leggen. Dat maakt het interessant de snijkopzuiger te elektrificeren. De eerste elektrische dredger gaat in Egypte mineralen winnen. Ook die ligt op een vaste plek vlak bij de verwerkingsfabriek.’
Voor zandwinputten in het oosten van het land of winzuigers in de Maas zou de elektrische variant ook interessant kunnen zijn. ‘Een ander goed toepassingsgebied zijn stuwmeren’, zegt Marcus. ‘In Nederland hebben we er geen, maar wereldwijd zijn er duizenden stuwmeren aangelegd voor elektriciteitsopwekking. Stuwmeren slibben helemaal dicht en dat slib moet opgeruimd worden. Hoog in de bergen kom je echter maar moeilijk met diesel, terwijl de elektriciteit er al wel is.’
De eerste elektrische snijkopzuiger kon snel gemaakt worden. Simpel gezegd: dieselmotor eruit, elektromotor erin. ‘In het hoofdponton zitten twee dieselmotoren: een voor de baggerpomp en een voor de hydrauliek, spudpalen en andere equipment. Die zijn vervangen door een elektromotor.’
Het resultaat is de ECSD650, een dredger van 49,3 m over de pontons, 61,2 m lang als je ook de ladder en spudpalen meetelt, met een diepgang van 2,78 m en een gewicht van 550 ton. De snijkop baggert op maximaal 18 m diepte en kan 4000 kuub per uur opzuigen door een pijp met een diameter van 65 cm.
Het schip trekt 690 volt wisselstroom dat door een 3700 kVA transformator op het dek achter de cabine wordt omgezet in gelijkstroom met een lagere spanning. De jetpomp, die het te baggeren zand losspuit, gebruikt 280 kW, de hydrauliek 1120 kW en de baggerpomp 1850 kW. Met daarnaast ook nog 65 kW voor de bediening kan het totale vermogen oplopen tot 3315 kW.
De energie wordt nog hydraulisch overgebracht naar de cutter. Ondertussen is Damen wel bezig met het ontwikkelen van volledig elektrische cutterzuigers. Een volledig elektrische aandrijving zorgt wel voor complicaties. ‘Een cutter draait heel langzaam, terwijl de elektromotor heel snel draait. Daar is een flinke tandwielkast voor nodig. Ook de wisselende belasting door de verschillende grondsoorten is een uitdaging voor de aandrijving. Zeker in de wat kleinere vermogens heeft hydrauliek vooralsnog voordelen. Maar we willen de hydrauliek er wel uit hebben, want ook deze olie brengt een milieurisico met zich mee en zorgt bovendien voor 30 procent efficiencyverlies.’
