Thomas van de Sandt
Regel 1 bij energiebesparing in grote gebouwen: stel de installaties goed af. Zo simpel als het begint, zo complex wordt het verderop.
Suzanne Oudmaijer schetst als energiecoördinator van het AMC (Amsterdam) een beeld van de energieaspecten in dit gebouw. De buitenschil isoleert niet goed, maar er is geen geld voor een extra wand. Medewerkers gebruiken veel meer computers dan vroeger. Meer stroomverbruik geeft meer ‘warmtelast’ en die moet worden ‘weggekoeld’. Was vroeger weglekken van warmte het probleem, nu is het koeling die meer energie kost.
Oudmaijer is dagvoorzitter tijdens een congres over energiebesparing in utiliteitsgebouwen op 2 juni (www.ensoc.nl). Wie dat wil kan begin juni wel elke dag een bijeenkomst over energie bijwonen. Zo is er op 4-5 juni in Rotterdam een cursus ‘Warmte in twee dagen’ over warmtenetten. Want de door aardbevingen en iets verminderde gaswinning geplaagde minister Kamp heeft ontdekt dat Nederland enorm veel energie weggooit. Benutting van restwarmte van industrie en serverpakhuizen blijkt een prima alternatief voor aardgas opbranden! Echter: warmtenetten zijn er veel te weinig. De minster gaat de aanleg stimuleren. In dat ‘stimuleren’ klinkt veel onmacht door. De overheid gaat niet miljarden in warmtenetten investeren. De miljarden aardgasbaten zijn allang aan andere zaken besteed. Dat stimuleren wordt nog een zware dobber.
Overigens zijn er ook op 20 en op 28 mei bijeenkomsten over energiebesparing, met name die in utiliteitsbouw. Er is een goede reden voor al die activiteit: in juli moeten die gebouwen bij verkoop of verhuur een energielabel hebben, zo niet dan volgt een bestuurlijke boete.
Maar boetes, regels opleggen en handhaven, controlerende ambtenaren het land in sturen… dat gaat niet werken. Het aan de vrije markt overlaten? Dat zit meer in het dna van VVD-bewindslieden. Toch is het een goede zaak dat minister Blok (Wonen) afgelopen najaar erkenning en subsidie heeft gegeven aan een club die tussen overheid en markt in zit: de FedEC, de federatie van energieadviseurs. In het krachtenveld van enerzijds EU-regels, nationale wetgeving en gemeentelijke bepalingen (de verplichte energiescan) en anderzijds de marktpartijen, is een onafhankelijke energieadviseur broodnodig.
FedEC is zeer actief om adviseurs op te leiden en bij te scholen. Het zijn gekwalificeerde vakmensen die, niet gehinderd door andere belangen, doortimmerde energieadviezen willen geven. Het is al een hele prestatie dat de leden stug doorgaan, na al het zwabberende overheidsbeleid over de energielabels, de methodiek, de criteria en de kwaliteitseisen van de laatste jaren. Voorzitter Isabelle Sternheim eist zeer terecht een prominente rol voor FedEC op als hèt kennis- en opleidingsinstituut voor onafhankelijke energieadviseurs.
Energie besparen in grote gebouwen is complex, niet iets om over te laten aan beunhazen. En de drijfveer moet niet zijn dat je anders een boete krijgt. Een solide energieadvies betaalt zichzelf terug in geld en minder CO2 –uitstoot. Dat is dan weer simpel.