Herman Damveld
Er zijn maar weinig leveranciers van echte groene stroom in Nederland. Dat is de conclusie uit een onderzoek van antikernenergie-organisatie World Information Service on Energy (WISE) in Amsterdam. ‘Met deze gegevens gaan we binnenkort alle gemeenten in Nederland benaderen’, zegt Markus Schmid, medewerker van WISE.
De gemeenten moeten voor 2015 allemaal groene stroom hebben. De Rijksoverheid heeft dat bepaald via het programma Duurzaam Inkopen. ‘Meer dan de helft van de huishoudens heeft al groene stroom. WISE voert sinds kort campagne om ook bedrijven over te halen over te stappen op in Nederland opgewekte groene stroom’, zegt Schmid. ‘Nu is het moment om ook alle gemeenten te benaderen met onze conclusie dat er maar weinig echte aanbieders van groene stroom zijn, met als top 4 WindUnie, Greenchoice en de NHEC (NoordHollandseEnergieCoperatie) en Eneco.’
WISE komt via een aantal stappen tot deze conclusie. ‘We kijken allereerst naar de wettelijk verplichte stroometiketten van de stroomleveranciers. Komt de elektriciteit uit kolen, kernenergie of uit duurzame bronnen? De stroometiketten maken inzichtelijk hoe de totale stroommix van de energiebedrijven eruit ziet en welk percentage van de totale hoeveelheid geleverde stroom groen is’, stelt Schmid.
‘Het stroometiket is een goed uitgangspunt, maar zegt nog niet alles’, vervolgt hij. Deze visie wordt gedeeld door Jeroen Brouwers, manager mediarelaties van Essent. Hij stelde in april 2012 dat het stroometiket te weinig zegt over de inspanningen en investeringen die een energiebedrijf doet om daadwerkelijk zelf in Nederland duurzame stroom te maken: ‘Dat stroometiket zou moeten worden uitgebreid’, stelde Brouwers toen. WISE heeft dat gedaan, voortbordurend op onderzoek van Greenpeace en de Consumentenbond.
In 2011 is in Nederland dertig procent van alle elektriciteit als groene stroom verkocht. Maar nog geen tien procent van alle in Nederland geproduceerde elektriciteit komt uit hernieuwbare bronnen als wind, zon en biomassa. De ingevoerde groene stroom is vooral waterkracht uit Noorwegen en Zweden, maar het gaat hier om een ‘vergroening’, waar Schmid problemen mee heeft.
‘Noorwegen is verreweg de grootste producent van groene stroom uit Europa. In de Noorse fjorden draaien al tachtig jaar waterkrachtcentrales die ontzettend veel duurzame elektriciteit produceren. Energieleveranciers maken daar gebruik van via het systeem van de certificaten met de Garanties van Oorsprong (GvO). Deze Garanties van Oorsprong – 1 GvO staat voor 1.000 kWh – zijn in Nederland het bewijsmiddel dat de elektriciteit van een hernieuwbare bron komt en bepalen daarmee het groene aandeel van het Stroometiket. Enkele energieleveranciers op de Nederlandse markt kopen massaal groenestroom-certificaten uit waterkracht. Strikt genomen houden de Noren nog maar weinig groene stroom over voor zichzelf, op papier dan. Omdat in Noorwegen zelf weinig vraag naar deze GvO’s is zijn ze spotgoedkoop. Vorig jaar kostte één Noorse GvO slechts 30 cent. Een gemiddeld huishouden verbruikt 3.500 kWh per jaar. Deze hoeveelheid stroom vergroenen kost een energiebedrijf dus maar 1 euro. Met deze certificaten ‘vergroenen’ zij de grijze stroom die ze in Nederland produceren.’
Schmid vervolgt: ‘Juist de vraag of de groene stroom in Nederland wordt gemaakt, is belangrijk in onze afweging om te beoordelen of een aanbieder echt groen bezig is. Kleinere leveranciers als Greenchoice, WindUnie en de NHEC vallen in positieve zin op. Zij investeren steeds meer (of alleen nog maar) in nieuwe groene productiecapaciteit in Nederland en hebben een heel bewust beleid om geen kolen- of kernenergie te maken en te verkopen.’
Onder aan de lijst staan bedrijven als E.ON, Atoomstroom en Energie Direct. Ook bekende aanbieders als Essent en Nuon bevinden zich in de onderste regionen van de lijst. Essent produceert op zich veel windstroom, maar 84 procent van de investeringen in nieuw vermogen gaan naar kolen, gas en kernenergie. ‘Essent scoort hoog wat betreft de uitstoot van koolstofdioxide, verkoopt stroom uit kerncentrales en bouwt een nieuwe kolencentrale in de Eemshaven’, stelt Schmid, die via de lijst hoopt goed onderbouwde besluiten van gemeenteraden te bevorderen.
