Mischa Brendel
Nederland gaat de gestelde doelstellingen voor het klimaatakkoord in 2020 niet halen.
Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving in zijn Kortetermijnraming 2020, die het op 25 januari presenteerde. Die klimaatdoelen voor 2020 zijn in het kort: 25 % aan broeikasgasreductie ten opzichte van 1990, 14 % aan hernieuwbare energie in de totale energiemix en een energiebesparing van 100 PJ op het totale energieverbruik. Het PBL verwacht echter dat de reductie in broeikasgassen 4 % lager uitvalt dan het geraamde doel, dat overigens door de rechter aan de staat is opgelegd in de Urgenda-zaak.
Het niet halen van de nu door de rechter opgelegde doelen in 2020 kan voor de overheid een duur grapje worden. Stichting Urgenda kan dan vanaf 2021 de rechter vragen een dwangsom op te leggen van zo’n half miljard per jaar en Urgenda-directeur Marjan Minnesma deinst daar niet voor terug, zo liet ze al eerder weten.
Het probleem is echter dat de PBL-cijfers nu aantonen dat, wat het kabinet ook doet, de doelstellingen opgelegd door Urgenda sowieso niet meer kunnen worden gehaald. Tenzij er direct meerdere kolencentrales worden gesloten. Maar ook dat kost miljarden, aangezien de elektriciteit die deze centrales produceren, dan elders gehaald moet worden. Bovendien zullen de eigenaren van deze, veelal relatief nieuwe, centrales toch echt gecompenseerd willen worden.
Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat liet al weten dat het vervroegd sluiten van een of meerdere kolencentrales zeker tot de opties behoort. Tuurlijk helpt dat de achterstand terug te dringen, maar bij lange na niet voldoende.
Moeten we dit met zijn allen nu echt wel willen? Kolencentrales overhaast sluiten om maar aan de klimaatdoelstellingen te voldoen? Natuurlijk heeft Urgenda gelijk als het de overheid tot de orde roept en dit via de rechter doet, omdat zij dergelijke oproepen anders toch aan haar laars lapt. Maar gaan we ons echt doodstaren op cijfers? Ja, het achterlopen op de klimaatdoelstellingen schaadt de gezondheid van de inwoners van Nederland en het is terecht dat men zich daar druk om maakt. Maar om het plat te zeggen: een beleid gevoerd op het koste wat het kost halen van de Urganda-doelstellingen zal leiden tot tal van frustraties – snelheidsbeperkingen op wegen, kilometerheffingen en andere maatregelen om het autoverkeer aan banden te leggen, veel hogere energiebelastingen – en kost iedereen klauwen vol met geld. Geld dat beter ingezet kan worden om met een sterke langetermijnstrategie te komen om sterker uit deze nieuwe energiecrisis te komen. Want waar steken we onze energie in: vallen over cijfers, of een goed klimaatbeleid dat zich de komende decennia goed staande houdt? En waar halen we onze energie op de lange termijn het liefste vandaan: uit onze eigen, duurzame energie-opwekkers, of uit het buitenland, waar het misschien wel uit kolencentrales komt?
