Erwin Boutsma
- Testpiloot kritisch over F-35
- Ook ‘substantially inferior’ aan F-15E
De ontwikkelingskosten gaan over de $ 1 biljoen heen en het is daarmee het duurste wapen ooit, maar het wordt op sommige punten overklast door zijn veertig jaar oude voorganger. We hebben het hier over de veelgeplaagde F-35 Lightning II, het gevechtsvliegtuig dat is voortgekomen uit het JSF-programma, en de stokoude F-16.
De jongste kritiek op de F-35 komt van ‘War is Boring’, dat militaire ontwikkelingen kritisch volgt. De website heeft een document van vijf pagina’s in handen gekregen dat is opgesteld door een anonieme testpiloot van de F-35. Het document is uiterst kritisch op het toestel: het is waardeloos in een dogfight op de korte afstand, want de F-35 mist het vemogen om snel te wenden of te klimmen.
Het document volgde op een serie tests op 15 januari van dit jaar, waarin een gevechtssimulatie werd uitgevoerd tussen een F-16D (een tweezits trainingsvariant van de F-16) en een F-35. Ofschoon de F-16D twee grote brandstoftanks meedroeg en de F-35 niets, versloeg de veertig jaar oude veteraan zijn hypermoderne opvolger keer op keer in een luchtgevecht. ‘The F-35A remained at a distinct energy disadvantage for every engagement’, schreef de testpiloot. Dit ‘energy disadvantage’ betekent dat het toestel vermogen mist om efficiënt te manoeuvreren, en daarnaast tijdens het luchtgevecht te veel snelheid kwijtraakt om het lang vol te houden.
Fabrikant Lockheed-Martin sloeg snel terug door te stellen dat de F-35 helemaal niet is bedoeld voor dogfights en zijn doelen juist op lange afstand moet uitschakelen. War is Boring stelt daarop vast dat de F-35 voor die lange-afstand luchtgevechtsrol ook onvoldoende is toegerust: de meeste radarsystemen en sensoren zijn bedoeld voor bombardementen en kijken daarom vooral naar de grond, niet in de lucht.
En daar zit precies het probleem. De F-35 is een zogenaamde multirole fighter: hij moet alles kunnen. Een dergelijk compromis geeft onherroepelijk een minder goed resultaat dan specialistische gevechtsvliegtuigen. De F-15, F-16 en hun opvolger F-22 zijn bijvoorbeeld luchtoverwichtsjagers, ontwikkeld voor onder meer dogfights. De F-35 moet dat ook kunnen, maar moet ook gronddoelen kunnen aanvallen, wat heel andere eigenschappen vergt.
Er zijn gevechtsvliegtuigen die beide rollen redelijk succesvol in zich verenigen, zoals de F/A-18 en de E-variant van de F-15. Maar ook deze toestellen moeten worden vervangen door de F-35. Echter, de anonieme testpiloot, die blijkbaar ook ervaring heeft met die F-15E, noemt de F-35 ‘substantially inferior’ aan de F-15E.
Het zal geen verschil maken in de beslissing om de F-35 aan te schaffen. Er is simpelweg geen enkel alternatief.
