Gerald Schut
In het huidige tempo gaat Nederland de bindende doelstelling van het Urgenda-vonnis (25 % minder CO2-uitstoot in 2020 dan in 1990) niet halen. Daarvoor komt Nederland volgend jaar 9 Mton tekort, schatte het PBL in januari. Kan Nederland dat doel realiseren door simpelweg evenveel emissierechten in het buitenland op te kopen?
Een haastklus om volgend jaar opeens 9 Mton te besparen zou wel eens honderden miljoenen tot enkele miljarden euro’s kunnen gaan kosten, zonder dat de Nederlandse emissies er structureel door verlagen. Volgens jurist en emissierechtendeskundige Jos Cozijnsen van de Climate Neutral Group kan dat goedkoper en effectiever. ‘Met gegarandeerde klimaatimpact’, zegt hij. Nederland kan de Urgenda-doelstelling verwezenlijken via emissiereducties elders. ‘Bijvoorbeeld door ETS-rechten (Europese emissiehandel) op te kopen, maar dat is niet de mooiste oplossing’, meent Cozijnsen. Tot 2020 is er namelijk nog een overschot aan ETS-rechten. Cozijnsen is een voorstander van het opkopen van CO2-credits uit het Clean Development Mechanism (CDM) van het Kyoto-verdrag, dat nog tot eind 2020 van kracht is. Dat omvat gecertificeerde CO2-reducties door bijvoorbeeld energiebesparing of bosbouwprojecten in andere landen. ‘De marktprijs is nu € 10 per ton. Dus voor € 90 miljoen kan Nederland de volledige Urgenda-doelstelling realiseren. Het is de perfecte oplossing nu er opeens drastisch gereduceerd moet worden’, zegt Cozijnsen. ‘Nederland gebruikte nog tot 2012 deels CDM-credits om klimaatdoelstellingen te halen. Noorwegen, Zweden en Zwitserland doen het nog steeds. Juridisch is er geen enkele reden waarom dit niet zou kunnen. CDM-reducties tellen gewoon als Nederlandse reducties!’ Cozijnsen wijst erop dat het Urgenda-vonnis alleen een emissiedoel voor 2020 bevat, maar niet voor de jaren daarna. Het zou dus gek genoeg theoretisch mogelijk zijn om kolencentrales volgend jaar te sluiten en het jaar daarna weer te openen. Daar pleit hij overigens niet voor.
Het kabinet meldt deze maand hoe het alsnog aan de Urgenda-doelstelling wil voldoen. De kolencentrale aan de Amsterdamse Hemweg wordt volgend jaar in ieder geval al gesloten, kondigde het kabinet vorige maand al aan. Daarmee wordt ruim 3 Mton bespaard. Onmiddellijke sluiting van de andere kolencentrales zou nog een 7 tot 9 Mton opleveren, maar is vrijwel onmogelijk, omdat bijvoorbeeld de stadsverwarming van Tilburg op de restwarmte van de Amercentrale draait en het zal naar verwachting miljarden kosten om de energiebedrijven schadeloos te stellen, terwijl het uiteindelijke klimaateffect afhangt van wat er voor de kolencentrales in de plaats komt. Urgenda heeft een 40-puntenplan met veel kleinere maatregelen op tafel gelegd. Voor effectief klimaatbeleid blijft het hoe dan ook belangrijker om de blik op 2030 en 2050 te richten dan op 2020. Deze maand horen we hoe het kabinet de klimaatpuzzel op de korte termijn gaat oplossen. En ja, emissiehandel kan die klus klaren.
