Boris van Zonneveld
Wie gaat vliegen en een flesje met meer dan 100 ml vloeistof mee wil nemen in de handbagage, raakt het kwijt. Toch mag het op sommige vliegvelden wél mee aan boord. Dan wordt het apart gescand. Waarom kan vloeistof boven de 100 ml niet door de gewone securitycheck?
Schiphol is een van de strengste luchthavens in Europa als het gaat om het meenemen van vloeistof aan boord. De grens ligt bij 100 ml per verpakking en maximaal 1 l in totaal in aparte verpakkingen. Is het teveel, dan wordt het zonder meer weggegooid door de beveiliging.
Toch blijkt dat er luchthavens zijn die veel minder streng zijn. Op sommige vliegvelden in Europa mag een anderhalve literfles water gewoon mee in de handbagage als het voor de kinderen is, zoals in Faro, Portugal, waar ouders zelfs door beveiligingsbeambtes worden aangespoord om pakjes drinken en flesjes vooral mee te nemen aan boord, weet ondergetekende uit eigen ervaring. Het drinken wordt dan gescand in een aparte scanner.
Buiten Europa is men soms ook minder streng, bijvoorbeeld op Mauritius, waar hetzelfde opgaat als in Portugal. In Japan gelden op binnenlandse vluchten zelfs afwijkende regels. Er is een limiet van 5 l alcoholische dranken en 2 l aan vloeibare toiletartikelen per persoon, met maximaal een halve liter per fles. Door deze willekeur lijkt het soms alsof de strenge maatregelen misschien wel niet zo nodig zijn.
Madelon van der Hof, persvoorlichter van Schiphol, licht het toe. ‘Rond vloeistoffen is regelgeving vanuit de Europese Unie van kracht. De regels zijn gelijk voor alle EU-luchthavens. Schiphol voert deze regelgeving uit volgens de geldende richtlijnen. De Koninklijke Marechaussee houdt namens het Ministerie van Justitie en Veiligheid toezicht op de correcte naleving van deze regels. Ook de Europese Commissie voert regelmatig inspecties uit op Schiphol en andere Europese luchthavens.’
Het blijkt dat de EU-regels verschillend worden gehandhaafd. Dat bevestigt Adrian Young, veiligheidsspecialist van de Nederlandse luchtvaartadviesbureau To70. ‘Er is Europese regelgeving, maar die kunnen luchthavens binnen bepaalde grenzen zelf interpreteren,’ zegt hij. ‘Voor medicijnen wordt een uitzondering gemaakt, en voor babyvoeding tot een leeftijd tot twee jaar, maar daar wordt ook weleens van afgeweken.’ Afhankelijk van de beambte en de luchthaven wordt de leeftijdsgrens nog wel eens oogluikend opgeschroefd naar een jaar of zes, en worden pakjes drinken en flessen water ook onder babyvoeding geschaald, mits het voor kinderen is.
De vraag is waarom de strenge regels omtrent vloeistoffen aan boord zijn ingevoerd. ‘Die regel is tot stand gekomen door een incident dat door de luchtvaartautoriteiten buiten de publiciteit gehouden werd om kwaadwillenden niet wijzer te maken dan ze al zijn,’ zegt Adrian Young. ‘Het komt erop neer dat iemand in 2006 heeft geprobeerd om, op een vlucht vanaf een Britse luchthaven, een bom in elkaar te knutselen met verschillende vloeistoffen.’
Het verbod op hoeveelheden groter dan tien keer 100 ml werd volgens de veiligheidsspecialist ingesteld als ‘tijdelijke oplossing’. ‘Tot er een scanner zou zijn die de inhoud van de vloeistoffen tijdens de gewone securitycheck kan herkennen als niet kwaadaardig, maar ze zijn daar nu al veertien jaar op aan het puzzelen. Dat lukt nog niet echt. De tijdelijke maatregel is daardoor een soort van permanent geworden.’
Als de techniek zover is, en grotere hoeveelheden vloeistof gewoon in de handbagage mee kunnen op de band, waar ze worden meegescand, zijn de beperkingen niet meer nodig. ‘Dan kan de maatregel weer worden afgeschaft.’
