Thomas van de Sandt
Geen krachtvoer, maar krachtlicht. Dat is wat de planten in de nieuwe binnenteeltfaciliteit van Green Sense Farms (GSF) nabij Chicago krijgen. De led-verlichting zendt licht uit in golflengtes die de gewassen het meest efficiënt kunnen benutten, zodat de opbrengst ongekende hoogtes bereikt en het energiegebruik laag blijft. Met dit innovatieve teeltmodel kan GSF maar liefst 20 tot 25 keer per jaar oogsten.
Verantwoordelijke voor de led-verlichting is Philips, dat al jaren onderzoek doet naar leds voor de tuinbouw. Leds zijn uitermate geschikt voor gebruik in de binnenteelt, niet alleen omdat ze zuinig omgaan met energie, maar ook omdat ze licht uitzenden in zeer specifieke golflengtes. Door precies die golflengtes te gebruiken die de gewassen het meest efficiënt opnemen en gebruiken, gaan de energie-efficiëntie en de gewasopbrengst nog verder omhoog.
‘We hebben al een aardige database opgebouwd van zogenaamde lichtrecepten voor verschillende plantenvariëteiten’, vertelt Gus van der Feltz, directeur City Farm Lighting bij Philips. ‘De meeste planten hebben binnen het spectrum twee pieken van golflengtes die ze goed kunnen opnemen, de ene voor rood licht, de andere voor blauw licht. Afhankelijk van de plant is het daarbij soms goed om ook ver-rood of juist ultraviolet toe te voegen.’
Overigens is het licht niet alleen van invloed op de gewasopbrengst. ‘In Japan hebben we onderzoek gedaan met sla. Het blijkt dat je met licht ook kunt sturen of deze boterzacht of juist heel knapperig wordt.’
De nieuwe faciliteit bij Chicago heeft een binnenteeltruimte van ruim 28.000 m3. GSF groeit de hoogte in: de sla, boerenkool en kruiden staan in 14 teelttorens van bijna 8 m hoogte, met meerdere kweeklagen boven elkaar. De temperatuur, luchtvochtigheid en voeding zijn geoptimaliseerd. De toevoeging van pesticiden, kunstmest of conserveringsmiddellen is niet nodig. Het irrigatiesysteem en de ledverlichting zijn in de stellages ingebouwd. ‘Groot voordeel aan leds is ook dat ze nauwelijks warmte produceren. Daarom kun je de lagen dichter op elkaar zetten’, aldus Van der Feltz.
In de kweekruimte komt helemaal geen daglicht naar binnen De belichting gaat 365 dagen per jaar, 22 uur per etmaal door; 2 uur krijgen de planten rust. ‘Hier hebben we uitgebreid onderzoek naar gedaan, onder andere met de HAS in Den Bosch en met de Wageningen Universiteit. Die 2 uur per etmaal hebben de planten nodig, maar langer rust hoeft niet’, zegt Van der Feltz.
‘Doordat we onze gewassen verticaal telen, kunnen we meer planten per vierkante meter kwijt dan mogelijk zou zijn geweest in de volle grond, en dat resulteert in meerdere oogsten per jaar. We produceren slechts weinig afval, geen milieuvervuiling door landbouw en minimale broeikasgassen, want het voedsel wordt geteeld op de plek waar het wordt geconsumeerd’, vertelt Robert Colangelo, mede-oprichter en directeur van GSF.
De teler richt zich op de voedselvoorziening van grote steden en wil meerdere binnenteeltfaciliteiten gaan bouwen bij collegecampussen, ziekenhuizen, militaire bases en
andere plekken waar veel mensen samenkomen. Door de groenten ter plaatse te verkopen, wil GSF een hoogwaardig en duurzaam alternatief bieden voor van veraf aangevoerde producten.
‘In eerste instantie gaat het wel om de bovenkant van de markt, omdat het toch een redelijk intensief teeltproces is’, zegt Van der Feltz. ‘Maar wij verwachten dat daar nog wel verbetering in zit. Bepaalde producten, zoals basilicum, zijn nu al concurrerend qua prijs.’
Ook in Nederland, waar binnenteelt zonder daglicht nauwelijks voorkomt, is Philips al druk bezig met leds voor de tuinbouw. ‘We hebben een aantal grote projecten met tomaten in kassen. Daarnaast zijn we bezig met meerdere nieuwe projecten, waaronder een binnenteeltlab met led-verlichting op de High Tech Campus.’ In het oog springt ook de grotendeels geautomatiseerde installatie van kweker Deliscious in Venlo, waarbij sla eerst wordt opgekweekt in kunstlicht om vervolgens in een gewone kas verder te groeien.
Van der Feltz: ‘Hoewel de Nederlandse kassenbouw al op een zeer hoog niveau is, zien we voor de binnenteelt met led-verlichting een interessante nieuwe toepassing om het hele jaar door een constante hoeveelheid producten van hoge kwaliteit te leveren. Daar zit een grote toekomst in, zij het in combinatie met andere kweekmethodes.’
