Dorine Schenk
De aarde afkoelen door het zonlicht te blokkeren met deeltjes die in de atmosfeer gesprayd worden. Het klinkt als een futuristisch idee. Maar de Amerikaanse Harvard-universiteit is er serieus mee bezig. Eind juli is er een extern adviespanel opgericht dat de mogelijke ethische, milieutechnische en geopolitieke gevolgen van dit geo-engineering plan gaat bestuderen.
Geo-engineerings- of klimaatengineeringsprojecten zijn redelijk controversieel. Het ingrijpen om klimaatverandering tegen te gaan, moet grootschalig effect hebben. Maar dat betekent dat nog onvoorziene gevolgen van dit ingrijpen ook nadelige effecten kunnen hebben. Er zijn hier al meerdere theoretische ideeën over, maar tot dusver zijn er nog geen experimenten gedaan. Critici vrezen dat zelfs een kleinschalig geo-engineeringexperiment uiteindelijk grote gevolgen kunnen hebben.
Desondanks is de Harvard-universiteit een project gestart genaamd Stratospheric Controlled Perturbation Experiment (SCoPEx). Het plan is om op 20 km hoogte calciumcarbonaat-deeltjes in de atmosfeer te gaan sprayen. Die moeten een deel van het zonlicht terug de ruimte in reflecteren en zo de planeet koelen. De onderzoekers willen een ballon met 100 g calciumcarbonaat omhoog sturen boven het zuidwesten van de Verenigde Staten om het effect hiervan op kleine schaal te onderzoeken. Dit geo-engineeringproject kan het pad vrijmaken voor meer experimenten.
De onderzoekers maakten hun plannen een paar jaar geleden bekend. Toen gaven wetenschappers en milieuactivisten aan dat ze vreesden voor de gevolgen van dit experiment op het weer en landbouwgewassen. Naar aanleiding van deze zorgen, besloot Harvard een extern adviespanel op te zetten. Dit panel is nodig omdat er op dit gebied geen door de Amerikaanse overheid gefinancierd onderzoeksprogramma of publiek toezichtorgaan bestaat.
Volgens de SCoPEx-onderzoeksgroep kan de ballon nog dit jaar omhoog. Nu het adviespanel is aangesteld, is de startdatum van het experiment afhankelijk van hun uitspraak.
