Benno Boeters
Het tracébesluit is getekend – in april dit jaar – een hele strook land is al kaalgeslagen, maar de controverse woedt nog hevig: hebben we de Blankenburgtunnel onder de Nieuwe Waterweg nodig en moet daar zoveel natuur voor opgeofferd? Is een nieuwe zesbaansverbinding 7 km ten westen van de Beneluxtunnel de investering waard, of overstijgen straks de kosten (in geld en milieuschade) de baten?
CE Delft rapporteerde vorige maand over de te verwachten verkeers- en milieueffecten op basis van recente scenario’s van het CPB en PBL. En die scenario’s geven andere uitkomsten dan de berekeningen uit 2006 die ten grondslag lagen aan het plan voor de Blankenburgtunnel.
Bij de huidige inzichten is het volgens prof.dr. Bert van Wee (transport en logistiek, TUD) zeer de vraag of de investering van € 1,2 miljard rendabel blijkt. De kans is groot dat de tunnel meer gaat kosten dan hij oplevert. En dat risico speelt ook bij andere op stapel staande mega-wegenbouwprojecten. De verkeersontwikkeling is in de nieuwe analyses 16 % lager dan in de scenario’s van 2006. In tien jaar tijd kan er veel veranderen; de vraag is hoe flexibel de minister van I&M daarop inspeelt.
CPB en PBL brachten vorig jaar een nieuwe Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving (WLO) uit, waarin zij ook berekenden hoe verkeersintensiteit zich ontwikkelt. Meest opmerkelijk is de conclusie – zoals CE Delft onder de aandacht brengt – dat volgens het nieuwe ‘WLO-hoog’ scenario ook zónder de Blankenburgtunnel er in 2030 maar liefst 20 % minder verkeer door de Beneluxtunnel rijdt; om over het ‘laag-scenario’ maar te zwijgen. De Blankenburgtunnel zou overigens een toltunnel moeten worden. Als op de route via de ‘Benelux’ geen file staat, waarom zou je dan nog tol betalen?
De Blankenburgtunnel is ingetekend als extra verbinding tussen de Maasvlakte en het snelwegennet rond Rotterdam. De verkeersstroom verlegt zich dan deels van de A15 aan de zuidkant, naar de A20 aan de noordkant van Rotterdam bij Kethelplein. Ook al rijden er minder auto’s in de toekomst, meer vrachtauto’s op de A20 zal de uitstoot van NOx daar doen toenemen.
Van Wee stelde in een uitzending van Een Vandaag op 13 september dat de nieuwe cijfers over dalende verkeersintensiteit in plaats van stijgende – de voorspelling uit 2006 – noodzaakt tot een heroverweging van alle mega-infrastructuurprojecten die nu in de pijplijn zitten. Zoals de extra rijstroken voor de A27 rond Utrecht (inclusief tweede Lekbrug) en de A9 bij Amstelveen en de Bijlmermeer (naast verbreding ook overkapping). En zijn stellingname is zeer terecht. Waarom miljarden investeren als nut en noodzaak bij voortschrijdend inzicht niet meer aantoonbaar blijken, en baten zelfs omslaan in kosten?
Ondertussen wachten natuurorganisaties met spanning af of de Raad van State de nieuwe inzichten laat meewegen in de beroepsprocedure tegen het tracébesluit Blankenburgtunnel. Een uitspraak wordt eind dit jaar verwacht.
