Mischa Brendel
ASML zou zichzelf de koning van de R&D kunnen noemen, volgens de R&D-lijst die TW jaarlijks publiceert. Wanneer je echter kijkt naar het aantal aangevraagde octrooien, dan scoort ASML minder hoog dan andere bedrijven in deze lijst. Toch houdt een substantieel deel van het Veldhovense bedrijf zich bezig met octrooien en intellectueel eigendom.
Aan het hoofd van die afdeling staat Ton van Hoef, Senior Vice President en Chief Intellectual Property Counsel bij ASML. Van Hoef kwam in 1997 in dienst bij ASML met als opdracht een afdeling voor intellectueel eigendom (IE) te creëren en managen. Die IE-afdeling is inmiddels uitgegroeid tot een zeventigtal mensen, verspreid over vier locaties wereldwijd.
‘ASML begon in 1984 als joint venture van Philips en ASM International. In 1988 stapte ASM eruit en werd het volledig eigendom van Philips. In 1995 ging het naar de beurs als eigen bedrijf; tot die tijd ging Philips over de octrooien van ASML. Bij de beursgang droeg Philips een handvol octrooien aan ons over en kregen we een aantal licenties mee.’
‘Belangrijk is om daarin het doel van ASML centraal te stellen en dat is business bedrijven, het verkopen van producten en diensten. Dat maakt dat we niet agressief uit zijn om octrooien in de markt te zetten. We gebruiken ze indien nodig.
‘Wij octrooieren eigenlijk om waarde te creëren voor ASML. Een octrooi aanvragen moet waarde brengen ten opzichte van de strategie die we hebben. We gebruiken een assessment matrix, dat is een methodiek om een waarde toe te kennen aan een uitvinding die we gedaan hebben. Scoort die hoog op deze assessment matrix, dan gaan we veelal over op octrooibescherming van die vinding.’
‘Er is een aantal aspecten waar we naar kijken: wat zijn de voordelen voor ASML als we het octrooieren? Hoe belangrijk is het? Hoe kunnen we het implementeren? Zijn er ook alternatieve methodes om het product te creëren en zijn die alternatieven ook octrooieerbaar? Een belangrijk punt daarbij is detectability: kun je vaststellen of iemand je octrooi gebruikt? Als dat heel moeilijk is, kun je beter gaan voor een bedrijfsgeheim. Maar ook daaraan zijn risico’s verbonden. Als een derde partij een octrooi verkrijgt op jouw bedrijfsgeheim, dan verkrijgt hij exclusiviteit en maak jij opeens inbreuk op zijn patent.
‘Toch maken we bij ASML wel gebruik van bedrijfsgeheimen. Binnen ASML hebben we technologie die we als onze kroonjuwelen beschouwen. Dat is onze key-technologie, waar we op draaien en trots op zijn. Met die technologie zijn we erg voorzichtig in het delen met anderen. Dat doen we alleen onder strikte geheimhoudingsvoorwaarden.
‘De defensieve publicatie zetten we met name in om te voorkomen dat een derde partij ergens een octrooi op aanvraagt. We publiceren veel en in toenemende mate. We kiezen er ook regelmatig voor om een aanvraag vroegtijdig te publiceren en om niet die achttien maanden af te wachten tot het octrooi geopenbaard wordt in een octrooiregister.’
‘Veel mensen hebben het idee dat octrooien altijd over hele basic dingen gaan; dat je daar hele concepten mee afdekt. Maar in zijn algemeenheid zijn het hele incrementele stappen. Op het moment dat je zo’n incrementele stap octrooieert kan het zijn dat een derde partij een nevenliggende of volgende stap octrooieert. Om dat te voorkomen kun je erover publiceren. Dat geeft ons een bredere bescherming ten aanzien van het vestigen van een gerelateerd octrooi door derden.’
‘Licenseren doen we veel, maar dan vooral in technologiedeals die we sluiten. Het levensbloed van ASML is innovatie. Innoveren doen we veelal met anderen; 85 % van onze onderdelen, subsystemen en materialen komt van derden, dus we ontwikkelen veel samen met derden. In die ontwikkelingscontracten staan vaak clausules over intellectueel eigendom en licenties. Die samenwerking met derden hebben we ook nodig. Daarin zie je ook dat bedrijven waarmee we samenwerken ook verder komen. Een mooi voorbeeld daarvan is VDL. Zowel voor hun ontwerp als fabricage hebben we daar verschillende onderdelen en licenties naartoe gebracht. En dat zie je dan ook weer terug in hun mechatronische technologie. Dat is ook de basis waarop we met dergelijke bedrijven samenwerken: we laten ruimte voor suppliers om hun ding te doen. Daardoor worden hun producten voor ons ook goedkoper, want zij vinden er een bredere toepassing voor.’
‘Het gebruik van water in onze lithografiemachines en lithografie met extreem ultraviolet (EUV, red.) horen daar toch wel bij. Dat geeft meteen een indicatie van de ontwikkelprocessen van dergelijke technieken: toen ik in 1997 bij ASML in dienst trad, was een van de eerste contracten die ik in de maanden erna sloot op het gebied van EUV. Dat was met een aantal Amerikaanse bedrijven en instituten. En bedenk dan dat afgelopen najaar de eerste chips gemaakt met deze EUV-techniek voor mobiele telefoons op de markt kwamen. Dan zie je dat dergelijke ontwikkelingen een behoorlijk lange lead time hebben. En ja, daarin worden grote stappen gemaakt op het gebied van R&D en octrooiering, maar nog veel vaker kleine, incrementele stappen die voortbouwen op bestaande kennis. Zo was het gebruik van water in machines al jaren bekend, maar wij pasten het voor het eerst toe in lithografiemachines.’
‘Dergelijke vragen worden mij vaker gesteld. Wat telt voor ieder bedrijf, voor mkb’s, maar ook voor startups, scale-ups en grote bedrijven: je moet een strategie hebben. Wat wil je? Mocht je octrooi gaan aanvragen, dan moet je goed nadenken over het waarom. Wil je exclusiviteit en daardoor meer omzet? Of doe je het om conflicten op te lossen? Of wil je het gebruiken bij de eventuele verkoop van je bedrijf? En in die afweging moet je ook meenemen hoeveel geld je eraan wilt besteden. Een octrooi aanvragen is relatief duur en je moet ook nadenken over of je het octrooi kunt handhaven. Wat als je inbreuk ziet, heb je dan ook het geld en de middelen om daar achteraan te gaan?
‘Wij werken ook veel samen met startups en scale-ups. We dragen jonge bedrijven, met name hardwarebedrijven, een warm hart toe. We herkennen die moeilijkheden waar ze mee kampen uit onze eigen groeiperiode. Met name de beginjaren waren voor ASML moeilijk, maar we kregen toen gelukkig support. Die support geven wij nu ook graag aan de bedrijven om ons heen.’
Ton van Hoef, Senior Vice President en Chief Intellectual Property Counsel bij ASML. Foto: ASML
Wilt u meer informatie over een van de gespecialiseerde octrooibureaus? Kijk dan op de website van de Orde van Octrooigemachtigden.
