Mischa Brendel
Maar liefst twee dodelijke ongevallen in korte tijd met autonome auto’s doen de vraag rijzen of dergelijke technologie wel verder ontwikkeld moet worden.
Na een dodelijk ongeluk in Tempe, Arizona met een zelfrijdende Uber-auto legde het bedrijf zijn proeven met autonoom rijden meteen stil, totdat een grondig onderzoek uitwijst wat de oorzaak van het ongeval bekend is. Er zat weliswaar een chauffeur achter het stuur van de Volvo, maar deze greep niet (tijdig) in toen een vrouw de weg overstak.
Het ongeval deed meteen de discussie rondom de veiligheid van autonome auto’s weer oplaaien. De New York Times kwam met een document waaruit blijkt dat de zelfrijdende auto’s van Uber – die in de steden Tempe, Pittsburgh, San Fransisco en Toronto rondreden – al maanden een stuk minder presteerden dan verwacht. De voertuigen zouden moeite hebben om langs bouwplaatsen en hoge voertuigen te rijden en de menselijke chauffeurs moesten met regelmaat ingrijpen. Uber staat echter onder druk: in 2019 wil het bedrijf de zelfrijdende auto’s alleen de weg opsturen.
Het is niet de eerste keer dat de opkomst van autonome apparaten tot een dodelijk ongeval leidt: in juli 2015 kwam er in Michigan een technicus om het leven in een autofabriek, toen een robot haar verpletterde. En al veel eerder, in december 1981, doodde een robot in Japan in een fabriek een technicus die deze probeerde te repareren. Toch hebben deze ongelukken de verdere ontwikkeling van – in dit geval – de industriële robot niet tegengehouden.
En hoe tragisch het Uber-ongeval ook is, het moet wel in perspectief worden gezet. Het is te makkelijk om met de vinger naar de chauffeur te wijzen. De vraag die gesteld moet worden is: had een menselijke chauffeur onder dezelfde omstandigheden dit ongeluk kunnen voorkomen? Uit een reconstructie blijkt dat dit nog maar zeer de vraag is: de vrouw stak op een donkere plek over en was daardoor pas zeer laat zichtbaar. Bovendien stak ze niet over bij een officiële oversteekplaats.
Een veelgehoord argument tegen zelfrijdende auto’s is dat de voertuigen moeilijk kunnen anticiperen op het onvoorspelbare gedrag van menselijke chauffeurs. Daar staat echter tegenover dat zelfrijdende auto’s uitstekend met elkaar kunnen communiceren en elkaar dus kunnen laten weten wat ze van plan zijn.
Valt Uber een verwijt te maken? Absoluut: met een ontwikkelschema dat simpelweg onrealistisch is, zet je proefnemingen onder veel te veel druk. Maar in feite pleit het ongeluk alleen maar voor meer proeven, die uiteraard plaats moeten vinden onder strenge curatele – elke dode is er een teveel. Het gaat om de ontwikkeling van een technologie die op termijn meer levens gaat beschermen dan kosten. Betekent dit dat er nooit meer verkeersdoden door wegverkeer zullen vallen? Natuurlijk niet. Maar het zullen er wel veel minder zijn dan wanneer we de menselijke, dus inherent onbetrouwbare, bestuurder de leiding laten houden.
