Indra Waardenburg
- Combinatie A1/28
- Vierbaans snelwegen
- € 412 miljoen
Eind augustus presenteerde de Combinatie A1/28, bestaande uit BAM en Van Oord met advies- en ingenieursbureau Arcadis als samenwerkingspartner, het aanbiedingsontwerp voor het nieuwe knooppunt Hoevelaken, waarmee het consortium in juni de aanbesteding door Rijkswaterstaat won. Vanaf 2019 wordt dit knooppunt in vier jaar tijd omgebouwd naar een verkeerskom met twee vierbaans snelwegen door het hart en hoger gelegen afslagen buitenom. De ombouw van het knooppunt betekent ook het einde voor het bekende klaverblad, dat in zijn huidige vorm dateert uit 1971. ‘Uiteindelijk zal hier niks meer van te zien zijn’, vertelt Daniel Lobregt, ontwerpmanager bij Combinatie A1/28.
Knooppunt Hoevelaken krijgt dagelijks te maken met zo’n 100.000 passerende voertuigen en staat steevast in de top-25 van fileknelpunten in Nederland. ‘Het klaverblad vreet capaciteit doordat invoegend en uitvoegend verkeer elkaar kruist. Daarnaast zijn de vluchtstroken erg smal. De toekomstige komconstructie zorgt ervoor dat het invoegen en uitvoegen los van elkaar komt te liggen.’ Naast het aanpassen van het knooppunt wordt de A1 tussen Bunschoten en Barneveld en de A28 tussen Nijkerk en Leusden over een totale lengte van 37 km verbreed. Het benodigde zand hiervoor wint Van Oord op het IJsselmeer en de randmeren.
Rijkswaterstaat heeft bij de aanbesteding gekozen voor een Plan, Design & Construct contractvorm, waarbij de combinatie zowel de planuitwerking als het ontwerp en de realisatie voor haar rekening neemt. Lobregt: ‘Een voordeel van deze contractvorm is dat we sneller en efficiënter kunnen bouwen doordat het ontwerp naadloos aansluit op de realisatie hiervan. Als combinatie hebben we alle kennis in huis; zo zal Arcadis zich bezighouden met de planprocedure, werken BAM en Arcadis samen aan het technische ontwerp en zal Van Oord met kennis op het gebied van geotechniek een deel van de realisatie op zich nemen .’
Gezien het beschikbare budget van € 412 miljoen, waarvan de gemeenten Amersfoort en Nijkerk respectievelijk € 10 miljoen en € 2,5 miljoen voor hun rekening nemen, moest de combinatie zich richten op een betaalbare variant. ‘Beton is duur, bouwen op een grondlichaam is een stuk goedkoper. Van de 26 verschillende varianten die we hadden bedacht, hebben we nu een variant gekozen met relatief weinig kunstwerken en maar één fly-over voor verkeer van Amsterdam naar Zwolle.’ Naast betaalbaar moest het ontwerp ook passend zijn. De ruimte is namelijk erg krap. ‘We kunnen hier wel spreken van een van de meest compacte verkeersknooppunten in Nederland. We hebben het ontwerp bij wijze van spreken met een schoenlepel erin gelepeld’, aldus Lobregt. Het aanbiedingsontwerp voldoet aan alle Rijkswensen. Zo komt er extra parkeercapaciteit voor vrachtverkeer en personenauto’s, een provinciale weg die het knooppunt kruist en meer vluchtstroken. Op één onderdeel na – er komt geen groenstrook tussen de wijk Schuilenburg en de verbrede A28 – voldoet het ontwerp ook aan alle regionale wensen. Zo staan er extra veel fietstunnels en natuurpassages onder het nieuwe knooppunt gepland en komt er 25 km geluidsscherm langs de nieuwe afslagen.
De komende jaren werkt het consortium aan het Ontwerp Tracé besluit en de Milieu Effect Rapportage, gevolgd door het definitieve Tracébesluit. Hierna kan men beginnen met de daadwerkelijke bouw. Vooralsnog ziet Lobregt geen knelpunten in het ontwerp. Wel zullen de wegwerkzaamheden zorgen voor de nodige overlast. ‘Het verkeer zal zeker hinder ondervinden. In het aanbiedingsontwerp hebben wij ons dan ook gericht op hoe we deze werkzaamheden kunnen uitvoeren met zo min mogelijk hinder. Met behulp van een 4d-ontwerp hebben wij via de computer nagerekend hoe de werkzaamheden het beste kunnen worden ingepland.’
Het is natuurlijk niet gezegd dat er na 2023 nooit meer iemand in de file staat bij knooppunt Hoevelaken. Lobregt: ‘Er zijn altijd uitzonderingen zoals een gekantelde vrachtwagen of iets dergelijks. Het vernieuwde knooppunt voldoet in ieder geval aan de eis van Rijkswaterstaat, die een acceptabele gemiddelde reistijd in de spits stelt op maximaal anderhalf keer de reistijd buiten de spits.’
