Menno Steketee
Majoor Hans-Albert Groothuis gooit de stuurknuppel naar achteren en het geloei van de vier turboprops is tot in de cockpit van het C-130 Hercules transporttoestel goed te horen. Voor ons dreunt een andere Hercules van de Koninklijke Luchtmacht (KLu) over de startbaan en dicht op elkaar vliegend winnen we snel hoogte. ‘Dit is spannend vliegen’, zegt Groothuis.
Realisme kun je de gloednieuwe hightech trainingsinstrumenten van de KLu allesbehalve ontzeggen. Want het gaat hier toch echt om nullen en enen, een virtuele omgeving, die ten dienste staan van twee simulatoren in een reusachtige hal bij fabrikant CAE in Hoofddorp. Maar dus wel een griezelig realistische virtuele omgeving. De laatste van acht Hercules-crews, bestaand uit een piloot, een copiloot en een boordwerktuigkundige, heeft er net de opleiding afgerond.
De nieuwe simulatoren, één voor de onlangs gemoderniseerde Hercules, één voor de vernieuwde KDC-10 en DC-10 transport- en tankvliegtuigen, mogen worden gerekend tot de zogeheten ‘level-D’, legt projectleider Erik-jan Bor uit. Dat betekent dat alle subsystemen zwaar zijn gecertificeerd. ‘De crew kan na een trainingsprogramma hier zo in de Hercules en de KDC-10 stappen en ermee weg vliegen.’ Dan resteren nog slechts een paar vluchtjes en de crew is opgeleid.
‘Dat scheelt aanzienlijk in de kosten’, aldus Bor, die namens de Defensie Materieel Organisatie de aanschaf en invoering van deze beweeglijke simulatoren coördineert. ‘Je hebt immers geen brandstofkosten en geen afschrijving van het toestel, dat sowieso vaak gewoon aan het werk is.’
In vergelijking met de oude cockpituitvoeringen vormen de nieuwe, zogeheten glass-cockpits volgens Groothuis, hoofd van het Air Mobility Training Centre, ‘een verschil tussen een auto uit de jaren zeventig en eentje van nu’. Dat komt ondermeer in uitdrukking in de nieuwe navigatie, die nu nog gebruik maakt van bakens. ‘Piloten vlogen van punt A naar B en C. Nu kunnen ze in één rechte lijn koersen. En ja, daar moesten sommige piloten wel even aan wennen.’
Een van de nuttigste eigenschappen van de nieuwe simulatoren is de mogelijkheid om tactische scenario’s te oefenen, waarbij de toestellen in een computergegenereerde vijandelijke omgeving vliegen. Tijdens deze oefenvlucht suist een vijandelijke luchtdoelraket op ‘onze’ Hercules af. ‘Die was wel raak geweest’, sist één van de crewleden, nadat de raket in nullen en enen uiteen is gespat – zonder schade, kosteloos.
