Mischa Brendel
Veel inwoners van de drie noordelijke provincies zijn de gaswinning in hun leefgebied meer dan zat en zien deze dan ook het liefste helemaal gestaakt.
Dit zal op korte termijn zeker niet gebeuren, maar de kans is groot dat de gaswinning de komende jaren verder wordt teruggeschroefd. Dit zal zich echter ook in de werkgelegenheid in het Noorden laten gelden en met die werkgelegenheid is het nu al niet te best gesteld.
Ik woon mijn hele leven al in Drenthe en dat bevalt mij prima, maar inderdaad is het over het algemeen in deze regio moeilijker om werk te vinden. Het Noorden trekt regelmatig aan de bel om de nood van de situatie in te laten zien: het aantal krimpregio’s neemt toe en bedrijven – en zelfs de overheid zelf – trekken massaal weg. Het Drentse Emmen is een goed voorbeeld: Philips wil de fabriek die armaturen voor openbare verlichting maakt hier sluiten en de onlangs aangekondigde massaontslagen bij de belastingdienst zullen zeer waarschijnlijk ook Emmen treffen. Met het verdwijnen van de banen, trekken noodgedwongen ook de (jongere) werkzoekenden weg en er ontstaat een vicieuze cirkel.
Op 10 juni presenteerden Wageningen UR, Greenlincs en de Rijksuniversiteit Groningen de resultaten van de studie Noord4Bio, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van EZ. Het rapport wijst erop dat er in het Noorden, met de nodige investeringen, een biobased economy kan worden opgezet die onder andere de nodige werkgelegenheid met zich meebrengt. ‘Groene’ chemicaliën, biobased kunststoffen en eiwitten voor veevoer zijn de belangrijkste producten die deze biobased economy kan leveren met behulp van onder meer de chemische industrie die er nu al aanwezig is en door samenwerking met onze oosterburen.
Maar ja: met de nodige investeringen. En de geschiedenis leert dat die investeringen in het Noorden uitblijven: een gewilde treinverbinding tussen Emmen en Duitsland komt er maar niet en door de veelbelovende Zuiderzeelijnplannen is een streep gezet. In het Noorden neemt inmiddels het gevoel toe de nationale melkkoe te zijn: heel Nederland profiteert van de aardgasopbrengsten, maar alleen het Noorden ondervindt de schade.
Noord-Nederland was, en is momenteel nog steeds, een belangrijke grondstoffenproducent en is dat al eeuwenlang: voor de olie en het gas was er de turf. Maar zonder een nieuwe koers dreigt de situatie vergelijkbaar te worden met die in België: Wallonië is momenteel in financieel opzicht in belangrijke mate afhankelijk van Vlaanderen, terwijl het vroeger Vlaanderen was die meeprofiteerde van de Waalse bedrijvigheid.
Het Noorden heeft net zo hard meegebouwd aan het Nederland van nu en het is dan ook niet meer dan terecht dat de overheid daarom investeert in het Noorden. Of de biobased economy zoals geschetst in het rapport Noord4Bio de oplossing is? Ik weet het niet. Maar het is wel het meest concrete grote plan dat er nu op tafel ligt en het verdient mijns inziens zeker een kans.
