Henk Klomp
FOM ontwikkelt samen met het Japanse elektronicaÂbedrijf Fujifilm plasmadepositietechniek om in de toekomst in de productiehallen van Fuji in Tilburg op grote schaal industriële membranen te kunnen maken.
‘Je kunt het vergelijken met het bij lage temperaturen blazen van een glaslaagje op plastic’, vertelt natuurkundige Richard van de Sanden, directeur van het nieuwe energie-instituut Differ. ‘Als je de dichtheid van het glas hoog genoeg krijgt, kun je zo op grote schaal deklaagjes maken voor buigzame organische displays of zonnecellen. Met poreuzer glas kun je goedkope membranen maken voor waterzuivering, gasscheiding of blue energy.’
Van de Sanden slaagde er de laatste jaren in samen met Fujifilm met plasma’s ‘glas te blazen’ bij atmosferische druk. Een experimenteel depositieapparaat is inmiddels opgesteld in het onderzoekslab van Fujifilm. ‘Het is natuurlijk fantastisch dat je plasmadepositie niet meer in vacuüm hoeft te doen, maar voordat echt een apparaat in de productielijn kan worden neergezet, zijn er nog een paar fundamentele doorbraken nodig. Zo zal de snelheid van depositie omhoog moeten en moeten we leren de porositeit van de laagjes te beheersen. Die zaken gaan we nu in een nieuw gezamenlijke project van FOM en Fujifilm oplossen.’
Met de inzet van de roll-to-roll productiefaciliteit van Fujifilm, dat net als Kodak kampt met de gevolgen van het ineenstorten van de filmrolletjesmarkt, zou in de toekomst de prijs van industriële membranen drastisch omlaag moeten kunnen. Voor een rendabele 50 kW-centrale in blue energy, zoals Redstack nu bouwt op de Afsluitdijk, zijn al snel hectares goedkoop membraan nodig. Van de Sanden: ‘Hun knelpunt is volgens mij de prijs van de ionenmembranen.’ Zonder een betaalbaar hermetisch deklaagje voor water en zuurstof hebben nieuwe elektrische en optische organische materialen voor in flexibele elektronica, led’s en zonnecellen ook een veel te korte levensduur.
