Alinda Wolthuis
NASA gaat straling vanuit het interstellair medium meten met Nederlandse ver-infraroodcamera’s.
De ballontelescoopmissie GUSTO (Galactic/Extragalactic ULDB Spectroscopic Terahertz Observatory) voert een eerste volledige studie uit van alle fases van de levenscyclus van sterren.
Het Nederlandse ruimtevaartinstituut SRON en de TU Delft ontwikkelen de belangrijkste detectortechnologie voor de telescoop, die een diameter van 1m heeft, met drie observatie-instrumenten. Een pompoenvormige Ultra-long Duration Balloon (ULDB) draagt de telescoop.
SRON en de TU Delft leveren zogenoemde hete elektron-bolometer-camera’s voor drie verschillende ‘kleuren’ ver-infrarood. Deze instrumenten meten door middel van de opwarming van materialen het vermogen van invallende elektromagnetische straling. Daarnaast leveren de twee Nederlandse instellingen een oscillator en een ‘tralie’, een buigingsrooster. Dat is een transparant plaatje met hierop een metalen schermpje waar licht van een bepaalde golflengte door kan vallen. Hiermee kunnen de detectoren de precieze ver-infraroodgolflengte bepalen. ‘Met de data kunnen we complexe vragen over het interstellaire medium beantwoorden en grote delen van de Melkweg en de Grote Magelhaense Wolk in kaart brengen’, zegt Jian-Rong Gao, die het project in Nederland leidt. De data worden ook beschikbaar voor Nederlandse astronomen.
Normaal moet je betalen voor deelname aan zo’n missie, maar in dit geval betaalt NASA. ‘Dat is heel bijzonder’, aldus Jian-Rong Gao, ‘net als de keuze voor niet-Amerikaanse detectoren.’
