Jeroen Heimeriks
ExploRail, waarin ProRail samenwerkt met onder meer Technologiestichting STW en NWO, richt zich op het betrouwbaarder maken van het Nederlandse spoorwegennet en duurt tot en met 2016. In totaal is voor ExploRail vijf miljoen euro beschikbaar, waarvan ProRail de helft betaalt.
In het eerste deelprogramma, ‘Intelligent Rail Infrastructure’, starten later dit jaar vijf onderzoeken. Binnen ‘ADMIRE’ gaat de TU Delft methoden ontwikkelen om meetgegevens van de spoorinfrastructuur te monitoren, te alarmeren bij een probleem en maatregelen te nemen om dit te verhelpen. In ‘ArRangeer’ zal de Universiteit Twente met het zogenaamde stochastic modeling checking een methode ontwikkelen om onderhoudsstrategieën te vergelijken en een optimale strategie te kiezen. Binnen ‘PRIME’ gaat de TU Delft een nieuwe generatie staal ontwikkelen, die moet zorgen voor rails met een langere levensduur en een vermindering van koolstofdioxide-uitstoot. In de spoorinfrastructuur probeert het Operational Control Centre Rail (OCCR) de gevolgen van een onvoorziene storing te beperken. Binnen ‘SmartOCCR’ gaan twee promovendi methoden ontwikkelen om het OCCR te ondersteunen.
‘Een probleem is dat de storingsduur, en het moment waarop teruggekeerd kan worden naar de normale dienstregeling, nog niet goed voorspeld kunnen worden. Om informatie te combineren zodat dit beter mogelijk wordt, gaan wij een model ontwikkelen in de vorm van een zogenaamd Bayesian Belief Network. Dit is al toegepast in de luchtvaart, maar nog niet bij de spoorwegen. Verschillende variabelen kunnen worden meegenomen, en met meer informatie zal het model beter de storingsduur kunnen voorspellen’, vertelt dr. Rob Goverde van de Afdeling Transport en Planning van de TU Delft.
‘Wij gaan tevens methoden ontwikkelen voor betere beslissingsondersteuning van verkeersleiders, die hen helpen om tijdens en na een storing efficiënt om te gaan met de restcapaciteit van de infrastructuur, om snel weer volgens een normale dienstregeling te kunnen rijden. We ontwikkelden al een rail-verkeersmanagementsysteem en andere hulpmiddelen op kleine schaal. Om deze in te zetten bij een grote storing, moet live streaming data gebruikt kunnen worden. Deze actuele en accurate informatie zal de verkeersleiding helpen om snel goede beslissingen te kunnen nemen.’
Dr. Zili Li van de Afdeling Bouw, Weg- en Railbouwkunde van de TU Delft: ‘DrTrack meet trillingen van de trein en het spoor en de kracht tussen de treinwielen en de spoorrails. Kleine afwijkingen van het spoor veroorzaken hogere krachten van de wielen hierop, waardoor de kwaliteit van de rails afneemt. Met DrTrack, dat elke keer dat de trein rijdt kan monitoren, zal er voor het eerst een automatisch systeem komen dat deze afwijkingen over het gehele spoor, waaronder de wissels, kan detecteren.’
DrTrack, waaraan twee promovendi gaan werken, vergelijkt de geproduceerde trillingen met het normale patroon, en een afwijking in het spoor zal in de trillingen zichtbaar zijn. ‘Met DrTrack kunnen we de conditie van het spoor monitoren, en het kan helpen om onze kennis hierover te vergroten. We kunnen zo voorspellen wanneer onderhoud nodig is, en dit preventief uitvoeren op plekken waar de spoorkwaliteit dreigt te verminderen. Met DrTrack kunnen we de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van het spoor verbeteren en storingen sneller verhelpen.’
