Dorine Schenk
Licht is een prima medium om grote hoeveelheden data met een hoge snelheid te versturen. Kleine satellieten, die in grote aantallen gelanceerd worden, tonen steeds meer interesse in deze vorm van communicatie. Om te zorgen dat die optische satellietdata ontvangen en verwerkt kan worden, hebben onderzoeksorganisatie TNO en het Nederlandse ruimtevaartbedrijf Hyperion Technologies een commercieel optisch instrument ontwikkeld: de Gigabit Detector.
Een paar weken geleden kon je ze ‘s avonds over zien vliegen: de treintjes met Starlink satellieten van ruimtevaartbedrijf SpaceX van ondernemer Elon Musk. In totaal moeten duizenden van deze communicatiesatellieten wereldwijd voor toegang tot betaalbaar internet zorgen. Dit zijn niet de enige kleine, commerciële satellieten die gelanceerd worden. Er gaan er steeds meer omhoog; voor communicatie of bijvoorbeeld voor aardobservaties.
Al die meet- of communicatie-instrumenten willen data naar het aardoppervlak sturen. Die data moet zo snel en goed mogelijk naar een grondstation als de satelliet daar overheen vliegt. Nu maken satellieten vaak nog gebruik van radiofrequenties en moeten ze onderling vechten om bandbreedtes. Een laserverbinding biedt uitkomst. Het is snel en bandbreedte is nauwelijks een probleem. Daarom groeit de interesse; voor wetenschappelijke onderzoeksdoeleinden en ook voor commerciële toepassingen.
Op die groeiende markt speelt de Gigabit Detector in. Een laserstraal van een satelliet wordt opgevangen door een telescoop op aarde. Dat licht wordt gebundeld en naar de Gigabit Detector gestuurd, die de data uit de laserbundel omzet in een bitstream. Die informatiestroom wordt vervolgens overgedragen aan een snel dataverwerkingssysteem. De Gigabit Detector kan zowel in grondstations op aarde geïntegreerd worden als in optische communicatie-instrumenten in de ruimte of in de lucht.
Hyperion Technologies biedt de Gigabit Detector sinds begin mei aan op de wereldwijde markt, in overeenstemming met een licentieovereenkomst met TNO die eerder dit jaar getekend werd. Inmiddels werken de twee partijen samen aan toekomstige varianten van de detector.
