In het derde kwartaal van dit jaar heeft Shell een aanzienlijke daling gezien in de winstgevendheid van zijn raffinageactiviteiten. Dit komt voort uit een reeks factoren, waaronder de dalende olieprijzen en een verminderde vraag door de tragere economische groei, met name in China.
Shell rapporteerde in zijn laatste kwartaalupdate dat de marges op het raffineren van ruwe olie naar bruikbare producten met 29 procent zijn gedaald tot ongeveer 5,50 dollar per vat. Deze daling is grotendeels te wijten aan de verzwakkende wereldwijde vraag naar olieproducten, met name vanuit de industriële sector in China. De Chinese economie, de grootste olie-importeur ter wereld, heeft de afgelopen maanden tekenen van vertraging vertoond, wat een domino-effect heeft op de wereldwijde olieprijzen.
Shell is echter niet het enige oliebedrijf dat te maken heeft met deze uitdagingen. Exxon Mobil, een van de grootste concurrenten van Shell, waarschuwde al eerder dat lagere olieprijzen en zwakke raffinagemarges hun winst in het derde kwartaal met 1,6 miljard dollar zullen drukken. Ondanks deze uitdagende omstandigheden blijft Shell voorzichtig optimistisch.
Impact van spanningen in het Midden-Oosten
Een onverwachte factor die mogelijk voor opluchting kan zorgen, zijn de toenemende spanningen in het Midden-Oosten. De olieprijzen zagen in de eerste week van oktober al een herstel, waarbij de prijs voor een vat Brentolie met ongeveer 8 procent steeg. Historisch gezien hebben geopolitieke spanningen in deze regio vaak geleid tot een stijging van de olieprijzen, wat gunstig kan zijn voor olieproducenten zoals Shell.
Volgens analisten, waaronder Jean Paul van Oudheusden van eToro, is het echter nog te vroeg om te zeggen of deze stijging structureel zal zijn. De markt anticipeert vaak op mogelijke verstoringen in de olievoorziening, maar de lange termijn impact blijft onzeker. Van Oudheusden benadrukt dat, hoewel Shell momenteel nog geen winstwaarschuwing heeft afgegeven zoals Exxon Mobil, de effecten van de dalende olieprijzen op termijn voelbaar zullen zijn.
Chemische divisie en gasactiviteiten
Naast de uitdagingen in de raffinage, kampt Shell ook met problemen in zijn chemische divisie. Het bedrijf verwacht een klein verlies te lijden in deze tak van het bedrijf, mede door de afnemende vraag naar chemische producten. De chemische industrie, waarin Shell een belangrijke speler is, ondervindt net als de raffinageactiviteiten hinder van de afzwakkende wereldeconomie.
Wat betreft gas, blijft Shell redelijk stabiel. Het bedrijf meldde dat de inkomsten uit de handel in gas in het derde kwartaal ongeveer gelijk zullen blijven aan die van het tweede kwartaal. Gas blijft een belangrijke pijler van Shell’s portfolio, vooral met de groeiende vraag naar vloeibaar aardgas (LNG) wereldwijd.
Herstructurering en kostenbesparingen
Om de dalende winstmarges het hoofd te bieden, heeft Shell aangekondigd verder te willen besparen op kosten. Zo zouden er wereldwijd honderden banen verdwijnen, met name binnen de olie- en gasdivisie. Deze herstructurering maakt deel uit van een bredere strategie van CEO Wael Sawan om Shell weerbaarder te maken tegen economische schommelingen. Sawan heeft eerder aangegeven een periode van tien kwartalen te hebben om het bedrijf ‘op orde te krijgen’.
Deze herstructurering en kostenbesparingen zijn volgens Van Oudheusden noodzakelijk om Shell concurrerend te houden, vooral in een tijd waarin de transitie naar duurzame energie steeds belangrijker wordt. Ondanks de kostenbesparingen heeft Shell zich nog niet significant gepositioneerd in de duurzame energiemarkt, en blijft het grootste deel van de winst afkomstig uit traditionele olie- en gasactiviteiten.
Toekomstperspectief
Hoewel Shell momenteel onder druk staat, zijn er geen signalen dat het bedrijf op korte termijn grote stappen zal zetten in het beperken van de uitkeringen aan aandeelhouders. Shell heeft de afgelopen jaren miljoenen geïnvesteerd in het terugkopen van eigen aandelen om zo aandeelhouders te belonen. Analisten blijven optimistisch over de toekomst van Shell, met 16 van hen die een koopadvies hebben gegeven voor het aandeel.
De focus van Shell lijkt de komende jaren te blijven liggen op een balans tussen kostenbesparing, het blijven belonen van aandeelhouders en het voorzichtig uitbreiden van duurzame energie-initiatieven, zoals waterstofprojecten en CO2-opslag. Desondanks blijft de vraag hoe snel Shell zal kunnen inspelen op de wereldwijde energietransitie en de toenemende druk om fossiele brandstoffen te vervangen door groene alternatieven.