Piet Smolders
Kan dat: een raketmotor waarbij het gas dat vrijkomt de temperatuur van de omgeving heeft? Ja het kan.
Er vliegen zelfs al vier van die ‘coole’ raketmotortjes aan boord van de Europese Proba-2 satelliet, die verscheidene nieuwe technologieën demonstreert. Maar deze ‘Solid Propellant Cool Gas Generators’ kunnen ook tal van aardse toepassingen krijgen: bijvoorbeeld in brandblussers en om reddingsvesten en rubberboten op te blazen. Ir. Berry Sanders van TNO vertelde erover op Space Match 2012, vorige week woensdag in Noordwijk.
De achtste speeddating tussen ruimtevaartinstanties enerzijds en de ‘aardse’ industrie anderszijds vond dit keer plaats in het nieuwe ESA Business Incubation Centre in Noordwijk. Altijd weer licht enerverend: zeven rondes van twintig minuten, waarna op het geluid van de stadiontoeter van organisator Len van der Wal (TNO) van (gespreks)partner moet worden gewisseld. Aan Space-MATCH 2012 namen ongeveer 150 vertegenwoordigers van Nederlandse en Europese bedrijven deel.
Tijdens de inleiding liet Berry Sanders vol trots zijn uit titanium gemaakte koudgas-generator zien, die nu vliegt in de Proba-2. Het systeem staat niet onder druk: er zit een vaste stof in, die door een kleine ontsteker kan worden geactiveerd en vervolgens bijna honderd procent gas produceert. Bijvoorbeeld stikstof, koolstofdioxide of zuurstof. De aardse toepassingsmogelijkheden zijn legio, onder andere bij opblaasbare structuren en als automatische brandblussers in elektronische apparatuur. De productie ervan begint volgend jaar en er komen verschillende formaten beschikbaar, van enkele centiliters tot tientallen of zelfs honderden liters.
Nog enkele in Noordwijk gepresenteerde voorbeelden van space-spinoffs en de (mogelijke) aardse toepassingen daarvan:
Miramap: Een infrarood monitoringsysteem, afgeleid van scanners aan boord van milieusatellieten. Het wordt onder meer gebruikt voor inventarisatie van vocht in de bodem (droughtscan) , licht-verontreiniging (nightscan) en hitteverlies uit gebouwen (roofscan). Een dam- en dijk bewakingssysteem (leveescan) wordt nu al ingezet om ruim zesduizend kilometer dijken in Vietnam en waterkrachtcentrales aldaar permanent in het oog te houden.
Een systeem voor kwaliteitscontrole van gaspijpleidingen vanuit de ruimte. Zo’n bewakingssysteem is hard nodig: veertig procent van de problemen wordt nu nog ontdekt door toevallige voorbijgangers en maar zeventien procent door professionele monitoring.
