Thomas van de Sandt
Dyneema, de ultrasterke polyetheenvezel van DSM waar onder andere scheepskabels, snijbestendige handschoenen en kogelwerende vesten van worden gemaakt, heeft er een nieuwe toepassing bij: als tijdelijke waterkering. Modelproeven bij Deltares wijzen uit dat de door DSM en de TU Delft ontwikkelde tijdelijke kering een tsunami van maar liefst 20 m hoog kan tegenhouden.
‘Wij hebben in onze Scheldegoot op kleine schaal een tsunami nagebootst’, vertelt Bas Hofland van Deltares. ‘Hierbij komt het water snel aanstromen met 5 tot 10 m/s en houdt de hoge waterstand lang aan. Uit deze 2d-proeven blijkt dat de Dyneema kering goed uitklapt en blijft staan. Zelfs als de tsunami hoger is dan de kering en eroverheen stroomt, wordt deze er niet door ondermijnd en houdt hij de rest van het water tegen.’
De kering bestaat uit een drijver, die vastzit aan een Dyneema doek. Onder normale omstandigheden ligt het geheel opgevouwen in een geul onder het oppervlak. Als een tsunami het strand op rolt, komt de drijver echter omhoog en klapt het doek uit tot een waterkerende muur. Deze kan een een 20 m hoge golf tegenhouden, met een doek dat niet dikker is dan 1 cm.
De kering wordt enkele tientallen meters ervoor aan de zeekant verankerd met kabels, ook van Dyneema. ‘Hoe deze kabels in de praktijk komen te liggen, is nog een punt om over na te denken’, aldus Hofland.
De Dyneema-kering is vooral bedoeld voor het beschermen van cruciale infrastructuur, zoals dichtbevolkt stedelijk gebied of kerncentrales. Hoe realistisch het concept is wat betreft kosten moet nog blijken. ‘Een tijdelijke kering is altijd duurder dan een betonnen muur, maar in gebieden met een intensief ruimtegebruik heb je soms geen andere keus. Bovendien ontneemt de tijdelijke kering je het zicht niet: welke stad wil een twintig meter hoge, betonnen muur aan de kust?’
