Indra Waardenburg
De grootste piek voor de Nederlandse R&D-uitgaven bij bedrijven is geweest. Dat blijkt uit de nieuwste R&D Top 30 Bedrijven en R&D Top 15 Kennis- en onderzoeksinstellingen die TW elk jaar publiceert. Bij de kennis- en onderzoekinstellingen is het budget echter toegenomen in vergelijking met het jaar daarvoor.
Bij ongeveer de helft van de bedrijven die dit jaar de enquête volledig invulden, gingen de R&D-uitgaven in 2018 omhoog. Vijftien bedrijven zagen de uitgaven dalen en één bedrijf (VMI-Group) gaf exact evenveel uit aan R&D als het jaar ervoor. Opnieuw is ASML de grootste stijger; met € 227,5 miljoen meer aan R&D-uitgaven in vergelijking met het jaar daarvoor blijft de waferstepperproducent aan kop in de R&D-lijst voor bedrijven. Zoals Joost van Hees, Director Strategic Technology bij ASML, vorig jaar al aangaf is het voor ASML van belang om te blijven investeren in R&D. De verwachtte stijgende lijn voor 2018, waar Van Hees vorig jaar over sprak, is dan ook terug te zien in de cijfers. ASML zag ook zijn wereldwijde R&D-uitgaven stijgen: van € 1,26 miljard naar € 1,58 miljard.
Ondanks een daling van € 14 miljoen aan R&D-uitgaven in 2018, blijft Royal Philips op de tweede plaats staan in de R&D Top 30 Bedrijven. Signify, het bedrijf dat zich in 2016 afsplitste van Royal Philips en eerder nog de naam Philips Lighting had, heeft dit jaar ook zijn gegevens ingediend. Echter konden de Nederlandse R&D-uitgaven niet bekend gemaakt worden, waardoor het bedrijf niet in de lijst is opgenomen. Wereldwijd geeft Signify € 312 miljoen uit aan R&D, wat met een omzet van € 6,36 miljard neerkomt op 4,9 % van deze wereldwijde omzet.
Ook Shell ontbreekt dit keer in de R&D Top 30 Bedrijven. Het was dit jaar niet mogelijk om de Nederlandse R&D-uitgaven af te leiden van de wereldwijde R&D-uitgaven. De geschatte R&D-uitgaven in Nederland kwamen niet overeen met de werkelijkheid, wat Shell heeft doen besluiten om zich voor dit jaar terug te trekken.
Dit jaar hebben we één nieuwkomer in de R&D Top 30. Technolution BV, dat werkzaam is op het gebied van technische informatiesystemen en embedded systemen, komt met € 17,1 miljoen aan R&D-uitgaven binnen op plaats 24. Het bedrijf Nedap komt na twee jaar van afwezigheid terug in de R&D Top 30; met € 25,9 miljoen aan R&D-uitgaven staan zij op plaats 19. Boven Nedap staat DEMCON, dat tien plaatsen omhoog is geschoten. Het bedrijf zag in 2018 zijn R&D-uitgaven meer dan verdubbelen. Lagen deze uitgaven vorig jaar nog op € 12,2 miljoen; dit jaar gaf DEMCON € 26,8 miljoen uit aan R&D. ‘Onze groei in 2018 is primair voortgekomen door autonome groei. Daarnaast hebben we in 2017 een aantal overnames gedaan; die bedrijven zijn in 2018 onder de vleugels van DEMCON verder gegroeid’, aldus Renée Koekkoek op Munsterhuis, public relations & communications specialist bij DEMCON.
Bij de R&D Top 15 Kennis- en onderzoeksinstituten zien we een nieuwe koploper; met een omzet van € 685,6 miljoen zet Wageningen University & Research zichzelf op de eerste plaats in de R&D -lijst. Kennisinstituut TNO, dat vorig jaar nog sprak over een moeilijk jaar, heeft dit jaar weer € 21,6 miljoen meer kunnen besteden ten opzichte van het jaar daarvoor. Slechts drie partijen van de dertien partijen (waarvan de omzet uit 2017 bekend is, red.), zagen de uitgaven dalen. Ook in de R&D Top 15 Kennis- en onderzoeksinstituten zien we een oude bekende terug; Stichting ISSO, die in 2015 nog boven CE Delft stond, sluit dit jaar de lijst af. ESTEC ontbreekt helaas dit jaar, maar heeft beloofd om volgend jaar zijn cijfers weer aan te leveren.