Jan van den Berg
Voith Turbo heeft een veelgebruikte techniek uit elektriciteitscentrales nu ook in een scheepsmotor toegepast.
De zogenaamde Steam Trac maakt gebruik van een stoommachine die energie onttrekt aan de uitlaatgassen van een verbrandingsmotor. Het systeem voert de uitlaatgassen door een warmtewisselaar. Hierbij wordt stoom gegenereerd, die in een motor twee, vier of zes cilinders aandrijft. Het is een gesloten systeem. De stoom wordt gecondenseerd, het water opgevangen in een reservoir en vervolgens weer naar de warmtewisselaar gepompt.
Normaal gesproken zet een motor slechts veertig procent van de energie die vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen om in mechanische energie. Bijna een derde verdwijnt via het koelsysteem, terwijl de rest grotendeels via de uitlaat verloren gaat. Een gedeelte van het laatste verlies kan beperkt worden met de Steam Trac. Volgens Voith verhoogt de installatie de opbrengst van een verbrandingsmotor aan mechanische energie met zo’n tien procent.
Er zijn Steam Tracs in vier maten met cilinderinhouden van 0,8 tot 8 liter en vermogens tussen de 40 en 360 kW. Ze zijn geschikt voor de combinatie met verbrandingsmotoren van 300 tot 3.600 kW.
De kleinste variant van de Steam Trac is afgelopen jaar getest op de duwboot Veerhaven X, die voor het Duitse staalbedrijf Thyssen Krupp erts en kolen van Rotterdam naar Duitsland vervoert. De test is positief verlopen en liet onder andere zien, dat de installatie ook in een bestaande omgeving is in te bouwen. Behalve in binnenvaartschepen, is de Steam Trac ook inzetbaar in bijvoorbeeld een warmtekrachtinstallatie of locomotief. Een vrachtwagen is ook mogelijk, ook al kan ruimtegebrek hierbij een probleem zijn.