Boris van Zonneveld
Philips is met 1.617 patentaanvragen koploper in Nederland. Het bedrijf uit Eindhoven focust zich steeds meer op healthtech en dat tekent zich af in hun IP-strategie. ‘De kosten gaan voor de baten uit.’
Vorig jaar vroegen Nederlandse bedrijven 7.140 octrooien aan, het hoogste aantal ooit. Volgens het Europees Octrooibureau is Philips koploper met maar liefst 1.617 patentaanvragen. Het gaat daarbij voor het grootste deel om medische technologie, healthtech in jargon. Wereldwijd investeert het bedrijf zo’n € 1,76 miljard in R&D, waarvan 700 miljoen in Nederland, en dat leidt tot een huidig portfolio Intellectueel Eigendom van 65.000 octrooien.
Maaike van Velzen is Head of IP Portfolio management bij Philips en verantwoordelijk voor het overzicht over de totale portefeuille op het gebied van IP, dat staat voor Intellectual Property. ‘We doen uitvindingen die de levensstandaard omhoog brengen en we proberen die zo goed mogelijk te beschermen met IP’, vertelt ze.
‘Het gaat binnen healthtech zowel om producten die direct naar de consument gaan, als om producten voor ziekenhuizen. Ook leveren we systemen waarmee artsen patiënten kunnen diagnosticeren, en we hebben een significant IP-portfolio met allerlei technologieën, waaronder consumentenelektronica.’
Een uitgebreide IP-strategie is van grote waarde voor een multinational als Philips. ‘Onze business groeit door innovaties naar de markt te brengen, daarom doen we er verstandig aan om een goede IP-strategie te hebben en onze investering in innovatie te beschermen. Niet alleen is dat belangrijk voor eigen uitvindingen, maar een belangrijke component is ook hoe je omgaat met uitvindingen van derden in samenwerkingsprojecten.’
Zonder IP is dat vaak een lastige discussie. ‘Dan is onduidelijk wie welke rechten heeft. Het is ook belangrijk op gebieden waar grote concurrenten actief zijn met enorme octrooiportefeuilles, want wij willen als bedrijf geen gebruikmaken van technologie die aan een derde toebehoort. En soms kunnen wij universiteiten middels een licentie helpen om hun technologie naar de markt te brengen.’
Soms duiken verhalen op over patent-trollen die er, zonder eigen activiteiten, alleen op uit zijn om omstreden octrooien financieel uit te buiten. ‘Gelukkig zijn de octrooienraden de laatste jaren heel erg bezig met kwaliteit’, zegt Van Velzen. ‘China heeft een investering gedaan om de kwaliteit van de IP-rechten te verhogen, dus in het algemeen zien we dat wat verleend wordt, terecht is. Als je op een goede manier omgaat met de rechten van derden, ook als die geen eigen business hebben, en als je aangeeft dat een recht niet terecht verleend is, ontstaat er vaak een heel redelijke discussie.’
Maaike Schaapman is Senior IP Counsel bij Philips en spreekt op 18 april op het 3i-Event over Ideas, IP & Innovation op de High Tech Campus in Eindhoven. ‘Ik beheer een deel van de octrooiportefeuille, schrijf aanvragen en praat met uitvinders over hun ontdekkingen’, zegt ze. ‘Ik ga op het 3i Event in op de transformatie van Philips naar health-bedrijf en hoe wij dat als IP-afdeling ondersteunen.’
Schaapman signaleert vanuit China een snelgroeiende stroom octrooiaanvragen. ‘Die is in de laatste tien jaar enorm toegenomen. De industrie is daar enthousiast geworden om van het octrooisysteem gebruik te maken.’ Probleem is dat die aanvragen in het Chinees gedaan worden. ‘De machinevertalingen uit het Chinees zijn gelukkig behoorlijk goed geworden, maar we hebben ook Chinese collega’s die ons daarbij assisteren.’
Van Velzen is van mening dat het octrooistelsel ‘steeds beter’ werkt. ‘We hebben als Philips samen met de Chinese octrooiraad en andere bedrijven heel veel gedaan om inzicht te verschaffen in het belang van het hebben van een goed octrooistelsel, en ook van een goed handhavingsbeleid, zodat je naar de rechter kunt stappen. Er zijn nog best wat aspecten die verbeterd kunnen worden, maar de status nu, ook bij procedures tegen inbreukmakers in China, is verbeterd. We hebben er vertrouwen in dat daar goede beslissingen genomen worden.’
Het is in principe niet zo dat grote concurrenten zoals Google, Apple of Samsung te groot zijn om aan te pakken. ‘Die bedrijven zijn over het algemeen redelijk in de benadering van IP-rechten van derden, en tonen ook een zeker respect voor rechten die verleend zijn door een octrooiraad. Die bedrijven hebben, net als wij, een grote business intelligence-afdeling, waar wordt gezorgd dat ze volledig op de hoogte zijn van de IP-rechten van derden. Als je waarde wil halen uit je octrooiportefeuille, moet je goed op de hoogte zijn wat er in de markt gebeurt.’
Onderlinge discussies tussen bedrijven over octrooien en andere IP-rechten zoals merken of modellen zijn aan de orde van de dag, en soms leidt dat tot rechtszaken, zoals bij Philips onlangs over scheerapparaten die Lidl namaakte.
‘Wekelijks kijken we naar de nieuwe producten van derden in de markten waar we actief zijn’, zegt Van Velzen. ‘Wat dat betreft is het een geoliede machine. Je moet de marktontwikkelingen goed in de gaten houden om te weten wie wat gaat lanceren, en ook om te kijken welke rechten nog waarde hebben. Want waarom zouden we nog betalen voor een recht dat geen waarde meer heeft?’
Soms hebben startups of mkb-bedrijven intellectueel eigendom nog niet afdoende in hun bedrijfsstrategie opgenomen. Van Velzen: ‘Als je over IP nadenkt, is het verstandig om focus aan te brengen op wat je doet. Je hoeft niet alles bij te houden, maar focus je op de activiteiten waar je sterk in bent. Het is belangrijk om trends in de technologieontwikkeling in de markt in de gaten te houden en om te zorgen dat je daar goed van op de hoogte bent. Vaak zijn de IP-portefeuilles die de meeste waarde genereren, diegene die goed afgestemd zijn op de trends in de markt.’
Schaapman: ‘Vaak zien kleine startups met een of twee ontwikkelingen IP als een grote kostenpost, maar IP is ook heel waardevol als informatiebron. Het geeft veel inzicht in waar grotere en kleinere concurrenten mee bezig zijn, en waar de markt mee bezig is. Waar zie je veel octrooien opkomen? De kosten gaan voor de baten uit, maar in een op innovatie gebaseerde toekomst, zal deze investering zich zeker vertalen in toegevoegde waarde.’
Wilt u meer informatie over een van de gespecialiseerde octrooibureaus die naar het 3i-Event komen? Kijk dan op de website van de Orde van Octrooigemachtigden.
