Dorine Schenk
Zonneschoorstenen kunnen een duurzame en energiezuinige manier zijn om gebouwen te koelen of te verwarmen. Nu blijkt deze techniek in geval van brand in een gebouw ook te helpen om mensenlevens te redden, schrijven Australische onderzoekers in het vakblad Energy and Buildings.
De zonneschoorsteen die de onderzoekers ontwierpen voor het nieuwe, moderne Mentone Reserve Pavilion in Melbourne is geoptimaliseerd voor zowel energiebesparing als voor brandveiligheid.
De techniek zorgt voor ventilatie doordat zonlicht ingevangen wordt in de schoorsteenkolom dankzij goed geïsoleerd glas. De warmte van dat zonlicht wordt opgenomen door een zogeheten absorber-plaat bovenin de schoorsteen. Daardoor wordt de lucht bovenin bloedheet. Het thermische verschil dat daardoor ontstaat zorgt voor een drukverschil waardoor de warme lucht in het gebouw opstijgt en aan de bovenkant van de schoorsteen afgevoerd wordt. Als het koud is, wordt de bovenkant van de zonneschoorsteen afgesloten waardoor de lucht die in de kolom opwarmt het gebouw in stroomt.
Naast passieve koeling of opwarming kan de speciaal ontworpen Australische zonneschoorsteen de tijd die mensen nodig hebben om tijdens een brand uit het gebouw te ontsnappen flink verlengen. Dat doet de schoorsteen door de rook die bij de brand ontstaat uit het gebouw te zuigen, via dezelfde techniek als waarmee het ventileert. Minder rook betekent beter zich, een lagere temperatuur en minder giftige koolstofmonoxide dampen. En dat geeft mensen meer tijd om het gebouw te verlaten.
Uit simulaties bleek dat een ruimte die zich normaal gesproken bij brand binnen twee minuten vulde met koolstofmonoxide, met de Australische zonneschoorsteen na ruim veertien minuten nog steeds weinig koolstofmonoxide bevatte.
Dit is wereldwijd de eerste zonneschoorsteen die niet alleen energiekosten spaart, maar mogelijk ook levens.
De zonneschoorsteen helpt bij het regelen van de temperatuur in geval van brand. Modellering toont de temperatuur op 16 minuten met een zonneschoorsteen (boven) en op 3 minuten zonder een zonneschoorsteen (onder). Bron: RMIT University
