Mischa Brendel
Vorige week stelde minister Eurlings de Tweede Kamer op de hoogte over de voorgenomen plannen van de NS en ProRail om het Nederlandse treinverkeer zo snel mogelijk winterbestendig te maken. De twee bedrijven stelden naar aanleiding van een evaluatieonderzoek van Twynstra Gudde Adviseurs en Managers het Actieplan Winterhard Spoor op.
De chaos die zich op het spoor voordeed tussen 17 en 20 december is onacceptabel, zo stellen de NS en ProRail zelf vast. Al vindt NS-woordvoerder John Krijgsman het percentage van dertig procent defecte treinen dat de minister en verscheidene media noemden wel een vertekend beeld geven: ‘Het is waar dat er tussen 17 december en 15 januari circa dertig procent defecte treinen waren, maar dat betekent niet dat ze allemaal stil stonden. We rijden zo vaak met treinen die een defect vertonen.’ Als voorbeeld noemt Krijgsman een defecte compressor die de systemen van de deuren en de remmen van luchtdruk voorziet. Ook ProRail wijst erop dat de grootste problemen na 22 december waren opgelost en dat er een vertekend beeld is ontstaan doordat de NS in de kerstperiode sowieso met een uitgedunde dienstregeling rijdt. Dit neemt niet weg dat de NS in overleg met ProRail in december een aantal keren een negatief reisadvies liet uitgaan.
Â
Naar aanleiding van alles wat er afgelopen winter misging op en rond het spoor, hebben beide bedrijven in overleg het Actieplan Winterhard Spoor opgesteld, waarmee ze willen voorkomen dat dergelijke taferelen zich opnieuw zullen voordoen.
Â
Bij de NS deden zich vooral materieelproblemen voor, met name bij drie typen treinen: de ICM (Koploper), het oudere type VIRM (de ‘moderne dubbeldekker’ in de woorden van de NS) en de SGM (de recent gemoderniseerde sprinters). Zowel bij de koploper als de dubbeldekker ontstonden er door binnendringende stuifsneeuw problemen met de laagspanningsinstallatie, waardoor er kortsluiting ontstond en er vitale onderdelen bevroren. Mede door de vakantieperiode had de NS moeite met het bijbestellen van voldoende onderdelen. De luchtinlaten van beide typen treinen worden nu voorzien van extra filtering, zodat het probleem zich niet meer voor zal doen. De problemen met de SGM lagen bij fabrikant Bombardier, die al opdracht had gekregen dit euvel te verhelpen.
Â
Op het gebied van spoorinfrastructuur vormden wissels het grootste struikelblok. Hoewel de wisselverwarmingen met gassystemen in 2006 al waren verbeterd, bleken deze verbeteringen afgelopen winter onvoldoende. Vooral de ontstekingen bleken kwetsbaar: door de zware sneeuwval drong vocht naar binnen met kortsluiting als gevolg. Het grootste probleem vormden echter de wissels bij de werkplaatsen waar NS haar treinen repareert. Deze waren niet voorzien van wisselverwarming, waardoor treinen hier niet konden komen.
Â
ProRail richt tevens een eigen weerbureau op. De precieze invulling is nog niet bekend, maar het bureau krijgt een meteorologische functie die de responstijd van het bedrijf bij verwacht slecht weer aanzienlijk moet verbeteren.
Â
De NS heeft vijftig miljoen euro uitgetrokken voor het Actieplan Winterhard Spoor; ProRail investeert eenmalig 25 tot 45 miljoen euro, plus jaarlijks nog eens zes tot twaalf miljoen euro. Beide bedrijven verwachten dit jaar al veel van de benodigde aanpassingen te kunnen voltooien.